Bezpieczeństwo i higiena pracy

Chcąc zdobyć wiedzę i umiejętności z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, należy obrać jeden z dwóch kierunków: studia wyższe lub kurs. Wybór zależy od indywidualnych celów i potrzeb. Studia oferują głębsza wiedzę i otwierają szeroki zakres możliwości kariery, ale wymagają większego zaangażowania czasowego. Kursy natomiast są bardziej skoncentrowane na konkretnych obszarach i są dostępne w krótszym czasie. Zatem dokonując wyboru, należy rozważyć, co jest bardziej istotne: pogłębiona wiedza czy szybszy dostęp do umiejętności. Z racji wrodzonego głodu na wiedzę. My skupimy się na uczelniach wyższych.

Studia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP) stanowią istotny element w edukacji i przygotowaniu specjalistów odpowiedzialnych za zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. W dzisiejszych czasach, kiedy rośnie świadomość znaczenia zdrowia i bezpieczeństwa, studia na tym kierunku nabierają szczególnego znaczenia. Waga tego zagadnienia rośnie wraz z powstawaniem nowych regulacji prawnych, zarówno na  poziomie krajowym, jak i  międzynarodowym. Stałe zmiany w przepisach stwarzają wyzwanie dla studentów i pracowników BHP, związane z utrzymywaniem aktualnej wiedzy. Z tego też powodu, już w trakcie studiów wymaga się od kandydatów na specjalistów, by poznali szeroki zakres zagadnień związanych z inżynierią, technologią, medycyną i psychologią, tak by w przyszłości móc efektywnie zarządzać bezpieczeństwem i higieną pracy. Tym samym program studiów należy określić mianem interdyscyplinarnego.

Naukę na tym kierunku można realizować na poziomie inżynierskim lub licencjackim, następnie uzupełniając wiedzę na studiach magisterskich. Niezależnie od wyboru, programy obejmują przedmioty teoretyczne i praktyczne, związane z analizą ryzyka zawodowego, prawem pracy, komunikacją i ergonomią.

Wchodząc w szczegóły, na studiach inżynierskich należy spodziewać się sporej dawki chemii i matematyki. Te dwa przedmioty lubią stwarzać problemy, ale przy odrobinie wysiłku powinno obejść się bez zawalenia roku. Wśród przedmiotów kierunkowych można spodziewać się: problematyki bezpieczeństwa pracy, probabilistyki, podstaw analizy niezawodności, biomechaniki człowieka, socjologii i psychologii pracy, zagrożeń pożarowych i  wybuchowych, zasad ratownictwa medycznego, metod badania wypadków przy pracy, katastrof przemysłowych. Poza tradycyjnymi wykładami w niewielkich liczbach pojawią się „laborki” umożliwiające tworzenie, między innymi licznych symulacji. Należy pamiętać, że BHP to w dużym stopniu wciąż zmieniające się przepisy i złożone normy, dlatego w trakcie nauki student uczy się analizy i interpretacji regulacji prawnych. Studia ogólnie określa się jako niezbyt trudne i ciekawe.

Wiele uczelni nawiązuje współpracę z  przedsiębiorstwami, aby zagwarantować, że program jest dostosowany do aktualnych potrzeb rynku pracy. Współpraca taka często powiązana jest z realizacją obowiązkowych praktyk zawodowych i stażów, które umożliwiają studentom zdobycie praktycznego doświadczenia i zastosowania teorii w rzeczywistym środowisku pracy. W trakcie nauki studenci mają możliwość dokonania wyboru specjalizacji, takich jak na przykład: BHP w budownictwie, przemyśle chemicznym lub w służbie zdrowia. 

Po ukończeniu studiów pojawia się wiele możliwości zatrudnienia w różnorodnych branżach i sektorach. W szeroko pojętym przemyśle i budownictwie absolwent dostanie pracę na stanowisku specjalisty BHP dbającego o odpowiednie standardy w miejscu pracy. Miejsce dla specjalisty znajdzie się również w organizacjach rządowych, agencjach regulacyjnych i inspekcjach, gdzie w zakresie obowiązków leżeć będzie monitorowanie i egzekwowanie przestrzegania przepisów.

Magistra zatrudnią także liczne firmy konsultingowe specjalizujące się w doradztwie z zakresu BHP, a także placówki medyczne i opiekuńcze, w których również należy nadzorować i minimalizować zagrożenia. To tylko kilka z wielu miejsc, w których „behapowiec” zbędzie mógł się realizować zawodowo. Wzrastająca świadomość pracodawców o znaczeniu bezpieczeństwa pracy przyczynia się do rosnącego zapotrzebowania na specjalistów BHP. Podejmując pracę w zawodzie, warto pamiętać, jak ważna na tym stanowisku jest rola współpracy z innymi specjalistami. Od pracownika wymagać się będzie także elastyczności i dużej dostępności, gdyż niektóre działania będą wymagały pracy poza standardowymi godzinami, a także w  różnych miejscach, często oddalonych od biura. Warto też wspomnieć, że praca na tym stanowisku wymaga stałego aktualizowania wiedzy, a więc jest to miejsce dla osób rozumiejących istotę dbania o wysoki poziom pracy i samokształcenia.

Studia na kierunku BHP z pewnością otwierają wiele możliwości, a także spełniają swoistą funkcję społeczną, związaną ze  zwiększaniem świadomości pracowników i pracodawców o znaczeniu bezpieczeństwa i higieny, przyczyniając się tym samym do poprawy warunków pracy. Specjalistów w ich codziennej pracy wspomaga technologia i możliwość wykorzystania takich narzędzi, jak sztuczna inteligencja, analiza danych czy wirtualna rzeczywistość do analizy ryzyka i doskonalenia procedur. Od absolwenta tego kierunku oczekuje się nie tylko szerokiej i zróżnicowanej wiedzy, ale także dobrze rozwiniętych umiejętności komunikacyjnych, niezbędnych do sprawnego przekazywania informacji oraz edukowania pracowników na  różnych poziomach organizacji.

Studia stawiają zatem wiele wyzwań, ale także oferują liczne możliwości zarówno w kontekście osobistym, jak i zawodowym. Rozwijanie zdolności interpersonalnych i technicznych może pomóc w osiągnięciu sukcesu jako specjalista BHP, przyczyniając się jednocześnie do poprawy standardów bezpieczeństwa i higieny pracy w  różnych branżach. Zapraszamy na studia. 

Michał Pacholski

Zobacz także:

O wszystkim, co nas otacza
Geodezja i kartografia
Inżynieria bezpieczeństwa. Za ofiarność i odwagę