Gospodarka przestrzenna

Gospodarka przestrzenna
„Mieszkanie 15 minut od wszystkiego” to koncepcja, która promuje tworzenie miast, w których mieszkańcy mają łatwy dostęp do najważniejszych usług, miejsc pracy i rozrywki w ciągu 15 minut pieszo lub rowerem. Pomysł związany z ideą zrównoważonego rozwoju miast, redukcji zatłoczenia ulic i poprawy jakości życia pochodzi od kolumbijsko-francuskiego urbanisty i architekta Carlosa Morena. Implementacja koncepcji „15-minutowych miast” wymaga zmian w planowaniu miejskim, infrastrukturze i polityce transportowej. Muszą być tworzone środowiska bardziej przyjazne dla pieszych i rowerzystów, a także zapewniona dostępność usług publicznych. Model ten może być dostosowany do różnych obszarów, biorąc pod uwagę potrzeby i warunki geograficzne. Kilka miast na świecie już wprowadza tę koncepcję w życie, a są wśród nich: Paryż, Portland, Melbourne, Vancouver. Do realizacji idei przymierza się także Warszawa, ale będzie potrzebowała sprawnych i kreatywnych inżynierów gospodarki przestrzennej. Zapraszamy na studia.

Planowanie przestrzenne - źródło wiedzy i umiejętności

Gospodarkę przestrzenną oferują zarówno publiczne, jak i prywatne uczelnie. Można ją studiować w trybach: dziennych, wieczorowym i zaocznym. W zależności od wybranej opcji oraz uczelni pierwszy etap trwający 3,5 roku może zakończyć się uzyskaniem dyplomu licencjata lub inżyniera. Poświęcenie kolejnych 3 semestrów na uzupełnianie wiedzy zwieńczone jest uzyskaniem tytułu magistra. Gospodarka przestrzenna oferuje także studia podyplomowe, które stwarzają możliwość przystąpienia do egzaminu na uprawnienia w zakresie planowania przestrzennego. Studia takie trwają, w zależności od uczelni, rok lub dwa lata i są skierowane do osób, które do tej pory nie miały do czynienia z architekturą, urbanistyką i planowaniem przestrzennym.

Edukacja na GP to nauka ukierunkowana na elementy: społeczno-gospodarczy, ekonomiczny oraz przyrodniczy. Studia inżynierskie wzbogacają ten temat o treści techniczne. Jak się jednak okazuje, dokonując wyboru, należy zwracać uwagę na detale, gdyż różnice w programie nauczania są niewielkie. Na wszystkich studentów będą czekały takie przedmioty jak: ekonomia, geografia, prawo, projektowanie, budownictwo i geodezja. Przekazywane treści mają charakter podstawowy, ale podejście do każdego z przedmiotów można określić jako interdyscyplinarne. Studenci uczeni są  patrzenia na problem badawczy w sposób całościowy, w jak największym stopniu obejmujący możliwie wszystkie jego aspekty. Duża liczba projektów i „laborków” wskazuje na to, że jest to miejsce, w którym nauka idzie w parze z praktyką. Praktyczne podejście okazuje się niezbędne w trakcie planowania przestrzennego, zarządzania przestrzenią oraz przy dokonywaniu analizy i diagnozowania potrzeb przestrzennych.

Kluczowe umiejętności, które po ukończeniu studiów posiada ich absolwent, to: celowe i efektywne planowanie przestrzenne, umiejętność dokonywania analizy danych, sprawne zarządzanie projektami oraz skuteczna interdyscyplinarna współpraca z innymi specjalistami. Zdobycie tych umiejętności jest możliwe dzięki licznym zajęciom skupiającym się na planowaniu przestrzennym uwzględniającym różnorodne potrzeby społeczeństwa i zrównoważonego rozwoju. Jest to szczególnie istotne w kontekście dynamicznego rozwoju miast i regionów. Dokonywanie niezliczonej ilości analiz danych oraz diagnozowanie potrzeb przestrzennych na konkretnych przykładach to także tworzenie raportów oraz rekomendacji na podstawie zebranych informacji. Jest to przydatne zarówno dla sektora publicznego, jak i prywatnych firm, które potrzebują dokładnych analiz rynku nieruchomości czy lokalizacji przyszłych inwestycji.

Wdrażanie projektów przestrzennych często wymaga koordynacji wielu zadań i działań, dlatego posiadanie umiejętności efektywnego zarządzania projektami jest tym, czym musi charakteryzować się inżynier gospodarki przestrzennej. Należy także wspomnieć, że kierunek ten promuje współpracę z innymi dziedzinami nauki, takimi jak na przykład: architektura, geodezja, ekonomia czy socjologia. Taka kooperacja pozwala na zrównoważone podejście do  problemów przestrzennych i łączenie różnych koncepcji.

Podejmując decyzje o wyborze tego kierunku, należy zwrócić uwagę na fakt, że zainteresowanie nim jest wciąż dosyć duże. Politechnika Krakowska w rekrutacji na rok akademicki 2023/2024 odnotowała ponad 3 osoby na jedno miejsce. Jest to niewątpliwie wyzwanie dla przyszłych studentów, którzy muszą stawić czoło konkurencji. W zależności od uczelni zainteresowanie kierunkiem może się w znacznym stopniu różnić, a dostępność z pewnością będzie większa na studiach podyplomowych. Warto zauważyć, że studiowanie dzienne stwarza okazję do udziału w programach wymiany międzynarodowej, co daje szanse na zdobycie doświadczenia i spojrzenie na gospodarkę przestrzenną z innej perspektywy. Jak widać, sam wybór tego kierunku oznacza, że już na samym początku trzeba być gotowym na podejmowanie ważnych decyzji.

Absolwenci kierunku gospodarka przestrzenna mają szerokie perspektywy zawodowe. Mogą pracować w sektorze publicznym, w jednostkach samorządu terytorialnego, ministerstwach, agencjach rządowych i instytucjach planowania przestrzennego. Stanowiska, na których znajdą zatrudnienie, obejmują urbanistów, planistów przestrzennych, analityków rynku nieruchomości, konsultantów do spraw zrównoważonego rozwoju, a także specjalistów do spraw polityki regionalnej. Potencjalnymi pracodawcami mogą być także firmy konsultingowe, biura projektowe, agencje nieruchomości oraz organizacje pozarządowe. W miarę rozwoju kariery absolwenci mogą obejmować kluczowe stanowiska kierownicze w obszarze planowania przestrzennego, rozwoju miast i regionów.

Gospodarka przestrzenna to oferta edukacyjna odpowiednia dla tych osób, które chcą uczestniczyć w kształtowaniu otaczającego nas świata, dbać o zrównoważony rozwój społeczeństwa i przestrzeni oraz realizować się zawodowo na wielu różnych płaszczyznach. Perspektywy zawodowe są szerokie, a zdobyta wiedza i umiejętności pozostają aktualne w obliczu zmieniających się wyzwań społecznych i środowiskowych. Kierunek gospodarka przestrzenna jest inwestycją w przyszłość, która pozwala łączyć pasję z pracą zawodową, dbać o otaczający nas świat i wpływać na jego kształt. To miejsce, gdzie nauka staje się narzędziem zmiany. 

Michał Pacholski