Parowe samochody marki Stanley

1909 Stanley Steamer Model EX Runabout

W pierwszych latach XX wieku produkowano coraz więcej samochodów z silnikiem spalinowym. Jednak samochody parowe były tak łatwe w obsłudze, że jeszcze przez dziesięciolecia cieszyły się dużym powodzeniem w USA. Uważanymi za jedne z najlepszych były samochody wykonane przez braci Stanley. Pierwszy projekt samochodu opracowali w 1896 roku. Budowę maszyny parowej zlecili specjaliście. Niestety była tak ciężka, że nie nadawała się do ich pojazdu, bo sama ważyła o 100 funtów więcej niż zakładał projekt całości. Dlatego bracia sami spróbowali skonstruować maszynę parową. Ich silnik ważył tylko 35 kg, a moc miał większą niż ten ciężki, wykonany przez specjalistę. ?Dwucylindrowa maszyna parowa obustronnego działania odpowiadała działaniem ośmiocylindrowemu silnikowi benzynowemu, a zasilana była parą z kotła rurkowego. Kocioł ten miał postać walca o średnicy 26 cali, tj. około 66 cm, zawierającego 99 rurek wodnych o średnicy około 12 mm każda i długich na około 40 cm. Kocioł owinięty był stalowym drutem i obłożony izolacyjną warstwą azbestu. Ogrzewanie kotła zapewniał główny palnik na paliwo płynne, samoczynnie regulowany w zależności od zapotrzebowania pary. Dodatkowy palnik postojowy służył do utrzymania ciśnienia pary na postoju i przez noc. Ponieważ płomień palnika był bladoniebieski jak w palniku Bunsena, przeto dymu w ogóle nie było i tylko lekki strumień skroplonej pary świadczył o ruchu tego cichego samochodu?. Tak opisuje mechanizm parowy samochodu Stanley Witold Rychter w książce Dzieje samochodu.

Firma Stanley Motor Carriage Company oczywiście reklamowała swoje samochody. Przyszli nabywcy mogli się z reklam dowiedzieć, że: "(?) nasz obecny pojazd składa się tylko z 22 ruchomych części, łącznie z najwyższego gatunku rozrusznikiem. Nie używamy sprzęgła, skrzyni biegów, koła zamachowego, gaźnika, iskrownika, świec zapłonowych, przerywaczy i rozdzielaczy ani innych delikatnych i skomplikowanych mechanizmów, koniecznych w samochodach benzynowych?.

Najbardziej popularnym modelem marki Stanley był typ 20/30 HP. ?Jego maszyna parowa miała dwa cylindry obustronnego działania, o średnicy 4 cale, a skoku 5 cali. Silnik połączony był bezpośrednio z tylną osią, wahającą się w stosunku do osi przedniej na dwóch długich wahaczach. Drewniana rama była resorowana piórowymi resorami eliptycznymi (jak w powozach konnych). (?) Mechanizm napędowy miał dwie pompy do zasilania kotła wodą i po jednej pompie do paliwa i do oleju smarnego, napędzane przez tylną oś. Oś ta napędzała również prądnicę instalacji oświetleniowej Apple. Na przodzie samochodu znajdowała się chłodnica, będąca kondensatorem pary. Kocioł, znajdujący się w wolnej przestrzeni pod przednią maską i ogrzewany samoczynnie regulującym się palnikiem na naftę lub olej napędowy, wytwarzał parę pod dużym ciśnieniem. Czas gotowości do jazdy, przy pierwszym w danym dniu uruchomieniu pojazdu, nie przekraczał minuty, a przy dalszych - rozruch następował w dziesięć sekund?. Czytamy w Dziejach samochodu Witolda Rychtera. Produkcje samochodów marki Stanley wstrzymano w 1927 roku. Więcej zdjęć i krótka historia tych samochodów znajduje się na stronie http://oldcarandtruckpictures.com/StanleySteamer/