Patent

Patent jest instytucją dość starą. Jest to dokument prawno-urzędowy stwierdzający przyznanie określonej osobie pierwszeństwa w dokonaniu jakiegoś wynalazku i określający jego przywileje z tym związane. Na terenie Florencji i Wenecji przyznawano patenty już w XV wieku.

Patent z 1836r.

Za przykładem Italii poszły inne kraje, najpierw Niemcy potem - w XVI wieku Francja, Holandia i Anglia. Ilość wydawanych patentów rosła wraz z rozwojem przemysłu i handlu. Otrzymywali je przede wszystkim wybitni rzemieślnicy, przedsiębiorcy i górnicy. Wiele patentów dostali też wówczas artyści, co świadczy o silnych związkach sztuki z działalnością praktyczną. Najstarszy znany patent na wynalazek, otrzymał w 1421 roku sławny architekt Filippo Brunellschi, budowniczy katedry i wielu innych wspaniałych gmachów we Florencji. Pod koniec XVI wieku wśród posiadaczy patentów pojawiły się nazwiska uczonych. Prawdopodobnie pierwszym z wielkich uczonych, który uzyskał patent na wynalazek był Galileusz. W roku 1594 otrzymał on od Rzeczpospolitej Weneckiej przywilej na opracowaną przez siebie metodę irygacji gruntów. Później Galileusz zwrócił się do niderlandzkich Stanów Generalnych z propozycją sprzedaży swojego wynalazku z dziedziny określania długości geograficznej na morzu. We Francji Blaise Pascal, wybitny fizyk i matematyk uzyskał w roku 1649 patent na wynalezioną przez siebie maszynę do wykonywania podstawowych działań arytmetycznych. Patenty bywały też przedmiotem zawiści i sporów. Christian Huygens, fizyk i astronom holenderski, skonstruował pierwszy zegar wahadłowy. Do tej pory zegary były poruszane przez wagi, których tempo obniżania się było regulowane przez rozmaite zaciski (wiadomo np., że Tycho Brahe swoje zegary codziennie podregulowywał młotkiem). Galileusz stwierdził, że do regulacji tempa poruszania się wskazówek musi być użyte jakieś zjawisko periodyczne, a jedynym takim, znanym wówczas, było wahadło. Huygens zbudował więc pierwszy zegar z wahadłem (patent Stanów Holenderskich z czerwca 1657). Tempo opuszczania się wagi reguluje w nim, używany do dziś typ wychwytu, mechanizm w kształcie kotwiczki z ukośnie przyciętymi zębami. We Francji uzyskał patent na sprężynę spiralną do zegarka. Wówczas ksiądz d'Hautefeille zgłosił sprzeciw twierdząc, że wcześniej dokonał tego wynalazku. Huygens zrezygnował z francuskiego patentu. Pierwszą ustawę wyraźnie przewidującą wydawanie patentów na wynalazki ogłoszono w Anglii w 1624r. We Francji zajmowanie się sprawami patentowymi należało do ulubionych zajęć ubocznych króla Ludwika XIV. Z jego listów można dowiedzieć się komu i na jaki wynalazek udzielał przywilejów (np. Księciu de Bouillon na dość dziwny wynalazek określany jako ?torbę przeciw robactwu") oraz jak rozstrzygał spory pomiędzy wynalazcami. W jednym z listów uspokaja swojego marszałka, że jego patent na ?karetę niewywrotną? nie został naruszony innym, udzielonym przez króla patentem na podobną karetę, ponieważ ta ostatnia jest wynalazkiem opartym na innej zasadzie. Akademia Francuska zaczęła wręczać patenty w roku 1699. Została wówczas upoważniona prawnie przez Ludwika XIV do pełnienia czynności wykonywanych dziś przez urzędy patentowe. Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej powstał 28 grudnia 1918 r. Już 10 listopada 1919 r. Polska przystąpiła do Konwencji Paryskiej o ochronie własności przemysłowej, włączając się do współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie. 11 kwietnia 1924 r. dokonano pierwszej rejestracji znaku towarowego, a 24 kwietnia tego roku udzielony został pierwszy patent. Wszystkim obecnym i przyszłym wynalazcom pragniemy zaznaczyć, że obecnie rozwiązanie uważa się za nowe (czyli spełniające kryterium zdolności patentowej), jeśli wcześnie (przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu) nie zostało udostępnione do wiadomości powszechnej, w sposób ujawniający dla znawcy dostateczne dane do jego stosowania, w szczególności przez publikację, jawne stosowanie lub wystawienie na wystawie publicznej. Prawo do patentu oraz sam patent są zbywalne i podlegają dziedziczeniu. Umowa o przeniesieniu praw wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności. Każdy właściciel patentu może za pośrednictwem Urzędu Patentowego zgłosić zastrzeżenie patentowe w dowolnych krajach świata wnosząc odpowiednie opłaty. Oprócz zbywania (sprzedaży) prawa do patentu stosuje się także licencje, czyli wyrażanie zgody - uprawnień na korzystanie z patentu na uzgodnionych warunkach finansowych.