Nowy typ limfocytów T obietnicą rewolucji w leczeniu nowotworów

Badacze z walijskiego Cardiff University odkryli nieznany dotychczas typ limfocytów T, który rozpoznaje i niszczy większość rodzajów nowotworów, omijając przy tym zdrowe komórki. Być może to właśnie dzięki nim uda się stworzyć pierwszą tak uniwersalną terapię przeciwnowotworową.

Od lat rozwijane są spersonalizowane terapie wykorzystujące modyfikowane genetycznie limfocyty T. Dzięki takiemu “przeprogramowaniu” komórek odpornościowych pochodzących wprost od chorego jego układ immunologiczny lepiej rozpoznaje i zwalcza zmiany nowotworowe. Do najpopularniejszych metod tego typu należy tzw. terapia CAR-T (od ang. Chimeric Antigen Receptor). Polega ona na wyizolowaniu limfocytów T z krwi pacjenta, a następnie ich precyzyjnej modyfikacji genetycznej przy pomocy wektora wirusowego. Zmodyfikowane limfocyty po namnażaniu w laboratorium trafiają z powrotem do krwi chorego. Komórki zostają tak “zaprogramowane”, aby rozpoznawały i niszczyły zmiany charakterystyczne dla danego typu nowotworu. Skuteczność tej terapii jest niestety dosyć ograniczona. Wynika to z faktu, że skład białek występujących na powierzchni komórek rakowych różni się w zależności od pacjenta i rodzaju nowotworu. Trudno było więc stworzyć jedno uniwersalne rozwiązanie.

Odkryty przez Walijczyków nowy typ limfocytów T wyposażony jest w wyjątkowy zestaw receptorów, dzięki którym komórki te potrafią rozpoznać wiele różnych rodzajów zmian nowotworowych. Do identyfikacji wykorzystują tzw. antygen MR1, który jest taki sam w całej ludzkiej populacji. Można więc domniemywać, że terapia ta będzie dużo bardziej efektywna od metod obecnie stosowanych.

Testy prowadzone na szczurach wykazały dużą skuteczność nowej metody w walce z nowotworami m.in. płuc, skóry, piersi, prostaty czy nerek. Autorzy mają nadzieję jak najszybciej rozpocząć badania kliniczne na ludziach.

Źródło: www.cardiff.ac.uk; Zdjęcie: www.flickr.com

Piotr Fic