Spełniony sen Leonarda

Spełniony sen Leonarda
Kiedy Leaonardo Da Vinci w XV wieku naszkicował projekt maszyny latającej dzięki poruszającym się skrzydłom (ornitoptera), zapewne nie przypuszczał, że na spełnienie jego wizji potrzeba będzie prawie 600 lat. Pierwszy ornitopter wzbił się jednak w powietrze.

Kilkaset lat po tym, jak Leonardo Da Vinci stworzył szkic latającego pojazdu, studenci inżynierii z Kanady ogłosili, że unieśli w powietrze i przeprowadzili próbny lot maszyny, unoszącej się dzięki skrzydłom napędzanym ruchami rąk i nóg pilota.

Kanadyjski "Snowbird" ma na swoim koncie pierwszy, udany lot w kategorii maszyn napędzanych energią ludzkich mięśni, ornitopterów. Urządzenie waży zaledwie 42 kg przy 32-metrowej rozpiętości skrzydeł, co pozwala go pod tym względem porównać z Boeingiem 737.

Z ziemi ornitopter wzbił się przy pomocy specjalnego samochodu holowniczego. Gdy samochód z holem odłączył się, do akcji wszedł pilot. Ruchami nóg poruszał drążek, który energię przenosił na skrzydła. Zdaniem obserwatorów, "Snowbird" w powietrzu przypominał pijanego ptaka.

Odbywający się w pobliżu Toronto lot trwał 19,3 sekundy. Maszyna pokonała w tym czasie 145 metrów ze średnią prędkością 25,6 kilometrów na godzinę. Pilotem był Todd Reichert z University of Toronto Institute for Aerospace Studies (UTIAS). Pilot musiał stracić 8,5 kg na wadze, żeby ułatwić przelot. Lot odbył się w obecności przedstawicieli FAI (Federation Aeronautique Internationale - Światowa Federacja Sportów Lotniczych).

"'Snowbird' jest uwieńczeniem odwiecznych marzeń" ? powiedział kierownik projektu ? Todd Reichert. ?W całej historii, niezliczeni mężczyźni i kobiety marzyli o lataniu jak ptak o własnych siłach, a setki, jeśli nie tysiące, starało się to osiągnąć. Było to jedno z os tatnich nieurzeczywistnionych lotniczych wyzwań. (?) Korzystanie z własnych sił podczas spaceru lub jazdy na rowerze, jest wydajne, niezawodne i zdrowe. Mimo, że przemieszczanie się urządzeniem latającym nie jest praktyczną metodą transportu, może zadziałać jako inspiracja dla innych, żeby korzystali z sił własnych ciał i kreatywności umysłów do spełnienia swoich marzeń?.

"Już wcześniej różni konstruktorzy ogłaszali stworzenie maszyn, latających jak ptaki. Twierdzeń tych nigdy jednak nie zweryfikowano" - zaznacza szef konstruktorów "Snowbirda", Cameron Robertson. Natomiast Kanadyjczycy deklarują posiadanie danych telemetrycznych na dowód, że ich ornitopter rzeczywiście lata, a nie tylko szybuje.

Projekt podobnej maszyny wyszedł w 1485 r. spod ręki Leonarda Da Vinci. Miała ona unosić się w powietrzu dzięki poruszeniom skrzydeł, napędzanych pracą mięśni nóg i rąk pilota. Historycy twierdzą, że ta renesansowa wizja nigdy nie została zrealizowana, zaś współcześni inżynierowie są zdania, iż urządzenie zbudowane na podstawie planu da Vinci nie miałoby szansy wzbić się w powietrze.

Kanadyjczycy zaprojektowali jednak skrzydła o takim kształcie i powierzchni, które pozwoliły przezwyciężyć siłę grawitacji i unieść maszynę. Wcześniej naukowcy nie mieli do dyspozycji komputerów o tak wielkiej jak dziś mocy, pozwalającej stworzyć projekt i ustalić, jakich użyć materiałów ? tłumaczą.

"Snowbird" nie jest pierwszym napędzanym ludzkimi mięśniami samolotem, który wzbił się w powietrze. Do pionierów należy np. samolot z 1977 r., napędzany śmigłem poruszanym pedałami, który pokonał 1,6 km w ciągu 7,5 minuty. Jest jednak pierwszym ornitopterem i  mięśniolotem.

fot. Todd Reichert, University of Toronto Institute for Aerospace Studies (UTIAS)

zp8497586rq