Rodzaje rysunków technicznych i przedstawień graficznych
W zależności od przeznaczenia wyróżnia się następujące rodzaje rysunków:
złożeniowy – przedstawia wzajemne położenie, kształt i współpracę poszczególnych podzespołów zestawianych części. Zespoły lub części są oznaczane numerami i opisywane w specjalnej tabliczce; podawane są również wymiary gabarytowe i przyłączeniowe. Na rysunku muszą być uwidocznione wszystkie fragmenty wytworu. W związku z tym w rysunkach złożeniowych stosuje się rzutowanie aksonometryczne i przekroje;
zestawieniowy – rysunek złożeniowy wyrobu z naniesionymi informacjami i wymiarami niezbędnymi do wykonania poszczególnych detali wchodzących w skład przedstawianego wyrobu;
wykonawczy – rysunek detalu zawierający wszystkie informacje niezbędne do jego wykonania. Pozwala odtworzyć kształt przedmiotu z wymiarami. Zawiera informacje na temat dokładności wykonania, rodzaju materiału, a także konieczne rzuty przedmiotu oraz wymagane przekroje. Rysunek wykonawczy musi być wyposażony w tabelkę rysunkową, która oprócz wielu koniecznych danych musi zawierać numer rysunku i wielkość podziałki. Numer rysunku powinien być zgodny z numerem części na rysunku zestawieniowym;
montażowy – rysunek przedstawiający poszczególne czynności i informacje związane z montażem urządzenia. Nie zawiera wymiarów wytworu (czasem zdarza się, że podane są wymiary gabarytowe);
instalacyjny – rysunek pokazujący rozmieszczenie poszczególnych elementów instalacji oraz sposób ich połączenia;
operacyjny (zabiegowy) – rysunek detalu z naniesionymi danymi potrzebnymi do wykonania jednego zabiegu technologicznego;
schematyczny - rodzaj rysunku technicznego, w którym istotą jest pokazanie zasady działania urządzenia, instalacji lub układu. Rysunek tego typu nie niesie w sobie informacji o gabarytach obiektów ani ich relacjach przestrzennych, lecz tylko o relacjach funkcjonalnych i logicznych. Elementy i relacje między nimi przedstawiane są w sposób symboliczny;
poglądowy – rysunek odtwarzający w sposób obrazowy tylko najistotniejsze cechy przedmiotu;
architektoniczno-budowlany (techniczny budowlany) – rysunek techniczny ukazujący budynek lub jego detal i służący jako podstawa wykonania prac budowlanych. Wykonywany jest najczęściej przez kreślarza pod nadzorem architekta lub technika architektury albo inżyniera budownictwa i wchodzi w skład projektu budowlanego. Przedstawia najczęściej rzut, przekrój lub elewację budynku, albo też szczegół tych rysunków. Sposób rysowania, liczba szczegółów i skala rysunku zależna jest od etapu projektu i jego stanu zaawansowania. Z reguły podstawową skalą stosowaną do przedstawiania przekrojów, rzutów kondygnacji i widoków elewacji jest 1:50 lub 1:100, zaś w projekcie wykonawczym dla przedstawienia detali wykorzystywane są większe skale.
W procesie tworzenia dokumentacji wykorzystuje się różne sposoby przedstawiania graficznego przedmiotów. Należą do nich m.in.:
widok – rzut prostokątny przedstawiający widoczną część przedmiotu, a w razie konieczności również niewidoczne krawędzie;
rzut – widok w określonej płaszczyźnie rzutowania;
kład – przedstawienie graficzne zarysu przedmiotu znajdującego się w określonej płaszczyźnie przekroju;
przekrój – kład przedstawiający zarys przedmiotu leżący na śladzie płaszczyzny przekroju oraz zarys znajdujący się poza tą płaszczyzną;
schemat – rysunek przedstawiający funkcje poszczególnych elementów i współzależności między nimi; elementy oznaczane są za pomocą odpowiednich symboli graficznych;
szkic – rysunek zazwyczaj wykonywany odręcznie i niekoniecznie w podziałce. Sporządza się go w celu przedstawienia idei rozwiązania konstrukcyjnego lub wstępnego projektowania przedmiotu, a także do inwentaryzacji;
wykres – graficzne przedstawienie zależności za pomocą linii na płaszczyźnie rysunku.
M.U.