Elektrochemiczne czyszczenie srebra

W telewizji i prasie reklamowana jest "cudowna" płytka do czyszczenia srebrna. Wystarczy tylko położyć płytkę na dno naczynia, wsypać równie tajemniczy biały proszek, nalać wody i już można przystąpić do dzieła. Rzeczywiście, zaśniedziałe srebro, położone na płytce, w krótkim czasie ponownie staje się błyszczące. Jednak chemicy z łatwością potrafią wyjaśnić mechanizm działania płytki, a nawet wykonać jej odpowiednik, który z powodzeniem zastąpi ów kosztowny przyrząd (za "cuda" trzeba płacić!).

Potrzebne będą odczynniki dostępne w każdej kuchni - sól kamienna i folia aluminiowa do pakowania produktów spożywczych (foto 1 w galerii niżej). Do zlewki nalewamy niewielką ilość gorącej wody (foto 2) i wsypujemy sól (foto 3). Tak przygotowany kilkuprocentowy roztwór NaCl wlewamy do drugiej zlewki, na dnie której znajduje się zwinięta folia aluminiowa (foto 4). Teraz do naczynia wkładamy zaśniedziałą srebrną łyżeczkę, która w części znajdującej się pod powierzchnią roztworu od razu jaśnieje (foto 5). Po około 10 minutach wyjmujemy łyżeczkę lśniącą teraz srebrzystym blaskiem (foto 6). Fotografia 15 przedstawia łyżeczkę "przed" i "po" eksperymencie - różnica jest wyraźna. Chyba wszyscy zgodzą się zatem, że chemia potrafi czynić cuda!

W doświadczeniu tworzy się ogniwo galwaniczne, w którym anodą jest metal aktywniejszy - glin:

(-) Anoda: Al⁰ → Al³⁺ + 3e^–

Na katodzie srebrowej dochodzi do redukcji ciemnego nalotu siarczku srebra:

(+) Katoda: Ag₂S + 2H₂O + 2e^– → 2Ag⁰ + H₂S+ 2OH^–

Sumaryczne równanie elektrochemicznego czyszczenia srebra jest następujące (glin tworzy subtelny biały osad wodorotlenku, a nad roztworem można wyczuć nieprzyjemny zapach siarkowodoru):

2Al + 3Ag₂S + 6H₂O → 2Al(OH)₃ + 6Ag + 3H₂S