Ju Wenjun nadal mistrzynią świata w szachach

Ju Wenjun nadal mistrzynią świata w szachach
24 stycznia 2020 r. we Władywostoku zakończył się mecz o szachowe mistrzostwo świata kobiet. Pojedynek odbył się pomiędzy broniącą tytułu Chinką Ju Wenjun i zwyciężczynią Turnieju Pretendentek Rosjanką Aleksandrą Goriaczkiną. Po dwunastu rundach rozegranych w szachach klasycznych był remis 6:6. W dogrywce Ju Wenjun pokonała Goriaczkinę (2.5:1.5) i obroniła tytuł siedemnastej mistrzyni świata.

Format meczu o mistrzostwo świata kobiet był taki sam, jak w ostatnich pojedynkach o mistrzostwo wśród mężczyzn, czyli zawodniczki rozegrały dwanaście partii w szachach klasycznych. Pierwsza połowa starcia (sześć partii) miała miejsce w Szanghaju, w rodzinnym mieście chińskiej arcymistrzyni, a pozostałe partie odbyły się we Władywostoku.

Mecz Chinki Ju Wenjun i Rosjanki Aleksandry Goriaczkiny (ros. Александра Горячкина, ang. Aleksandra Goryachkina) w szachach klasycznych zakończył się remisem (6:6), podobnie jak miało to miejsce w ostatnich mistrzostwach mężczyzn. Ju Wenjun była bliska zwycięstwa, ale w ostatniej partii w szachach klasycznych musiała uznać wyższość pretendentki.

O ostatecznym wyniku zadecydowały więc dogrywki w szachach szybkich. Na tym etapie faworytką była Chinka, gdyż znana jest z doskonałej postawy w tej dyscyplinie (w której była mistrzynią świata w latach 2017 i 2018).

W pierwszych czterech partiach dogrywki zawodniczki miały po 25 minut na partię + 10 sekund dodawane po każdym posunięciu (1).

1. Dogrywki, które zadecydowały o wyniku meczu (fot. Michael Friedman)

Dwie pierwsze partie zakończyły się remisami. Trzecią Ju Wenjun wygrała białymi po 45 posunięciach, a w czwartej 21-letniej pretendentce z Rosji nie udało się doprowadzić do wyrównania. Remis w ostatniej partii dogrywki oznaczał zwycięstwo obrończyni tytułu w całym meczu 8,5:7,5 (2). Decydujące znaczenie dla wyniku miała trzecia partia dogrywek. Białymi grała Ju Wenjun. Pozycję po 39 posunięciu Goriaczkiny przedstawia diagram 3.

2. Od lewej: pretendentka Aleksandra Goriaczkina, mistrzyni świata Ju Wenjun i główna arbiter meczu, Shohreh Bayat, która nie chce już nosić hidżabu i wracać do Iranu (fot. Michael Friedman/Eteri Kublashvili, źródło: chess24)

Nastąpiło tutaj: 40.f4! W:h5 41.f:e5 (silniejsze było 41.g4!! , ale Ju Wenjun miała już mało czasu do namysłu) 41…He6 42.Kg1! (tylko to posunięcie prowadzi do wygranej) 42…d4? (więcej szans na obronę czarne miałyby po 42…Wf5) 43.Hg6 Hd7 44.e6 Hc7 45.H:h5 (diagram 4) 1-0.

3. Ju Wenjun - Aleksandra Goriaczkina, pozycja po 39…Wg5
4. Wenjun - Goriaczkina, pozycja końcowa, w której czarne się poddały

Był to niezwykle trudny, zacięty pojedynek, w którym przeciwniczki miały średnio po 65 posunięć. Chińska szachistka (5) będzie posiadaczką tytułu do końca 2021 r. lub początku 2022 r., kiedy to zmierzy się z kolejną pretendentką. Być może okaże się nią ponownie Goriaczkina, która świetnie przygotowała się do styczniowego meczu i była bardzo blisko zdobycia tytułu.

5. Mistrzyni świata Ju Wenjun (fot. chess24)

Na koniec warto dodać, że organizatorzy zagwarantowali na nagrody dla uczestniczek najwyższą w historii pojedynków o mistrzostwo świata kobiet kwotę - 500 tys. euro. Z tej sumy 55% otrzymała zwyciężczyni, a 45% pokonana.

Hou Yifan

6. Hou Yifan (fot. Facebook/PRO Chess League)

29-letnia Ju Wenjun zajmuje obecnie drugie miejsce w światowym rankingu (2583), tuż za swoją rodaczką Hou Yifan (2664). Uwaga: imiona chińskie (np. Wenjun, Yifan) zgodnie z tradycją wymienia się po nazwisku.

Czterokrotną mistrzynię świata Hou Yifan (ur. 27 lutego 1994 r.) uważa się powszechnie za najsilniej grającą obecnie szachistkę (6). Po raz pierwszy mistrzynią świata została w 2010 r., mając zaledwie szesnaście lat! W 2017 r. praktycznie wycofała się jednak z rywalizacji, w której tak naprawdę zdobyła już wszystko. Pomimo ogromnej pracy nad szachami nie zapomniała o nauce. Ukończyła z pierwszą lokatą studia na Uniwersytecie Pekińskim na wydziale stosunków międzynarodowych, co upoważniło ją do ubiegania się o stypendium fundowane przez Rhodes Trust na Uniwersytecie w Oksfordzie.

W grudniu 2017 r. ogłoszono wyniki kwalifikacji, do których przystąpiło 12 tys. kandydatów z całego świata. Hou Yifan znalazła się w czwórce zwycięzców z Chin. W efekcie w 2018 r. przeniosła się do Oksfordu i rozpoczęła studia magisterskie na kierunku Public Policy.

"Chcę, aby moje życie było ciekawe, kolorowe, a nie jednowymiarowo sprofilowane. Wiem, że to wpłynie na moją karierę szachową, ale chcę żyć swoim życiem i robić to, co lubię."

Hou Yifan

Mecz o tytuł mistrza świata

Tegoroczny pojedynek panującego obecnie Norwega Magnusa Carlsena (7) ze zwycięzcą Turnieju Kandydatów odbędzie się w drugiej połowie 2020 r., na dystansie czternastu rund, rozgrywanych tempem klasycznym. Zwycięży ten, kto pierwszy zdobędzie 7,5 punktów. W przypadku remisu zadecydują dogrywki w szybkim tempie. Spotkanie pod patronatem Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE zorganizuje World Chess, firma która od 2014 r. przeprowadza w porozumieniu z FIDE wszystkie turnieje i mecze w ramach cyklu rozgrywek o mistrzostwo świata.

7. Magnus Carlsen - aktualny mistrz świata w szachach (fot. Frank Augstein)

Turniej Kandydatów 2020

Wspomniany Turniej Kandydatów 2020, nazywany też Turniejem Pretendentów (8), odbędzie się między 15 marca a 4 kwietnia w rosyjskim Jekaterynburgu. Skład zawodów prezentuje się następująco:

  1. Fabiano Caruana (USA) - przegrany w meczu o mistrzostwo świata 2018
  2. Ding Liren (Chiny) - finalista Pucharu Świata 2019
  3. Alexander Grischuk (Rosja) - zwycięzca serii FIDE Grand Prix
  4. Ian Nepomniachtchi (Rosja) - drugi zawodnik w serii FIDE Grand Prix
  5. Anish Giri (Holandia) - awans z rankingu (najwyższy średni ranking na przestrzeni roku 2019)
  6. Teimur Radjabov (Azerbejdżan) - zwycięzca Pucharu Świata 2019
  7. Wang Hao (Chiny) - zwycięzca FIDE Grand Swiss 2019
  8. Kirill Alekseenko (Rosja) - dzika karta
8. Uczestnicy Turnieju Kandydatów 2020 (źródło: FIDE - International Chess Federation)

 

dr. inż. Jan Sobótka