Turniej Kandydatów 2020
Od 17.03 do 3.04 w Jekaterynburgu ośmiu zawodników rozegrało pierwszą część Turnieju Kandydatów (1). W drugiej części zawodnicy grać mają odwrotnymi niż w pierwszej części kolorami. Zwycięzca stanie do walki o tytuł Mistrza Świata w meczu z Magnusem Carlsenem.
Sześć tygodni wcześniej, 4 lutego 2020 roku, podczas ceremonii, która odbyła się w gmachu rosyjskiego Ministerstwa Sportu w Moskwie, wylosowano numery startowe zawodników. Oto one: 1. Teimour Radjabov, 2. Ding Liren, 3. Anish Giri, 4. Alexander Grischuk, 5. Kirill Alekseenko, 6. Ian Nepomniachtchi, 7. Wang Hao, 8. Fabiano Caruana. Po wycofaniu się Teimoura Radjabova (ze względu na sytuację związaną z koronawirusem) jego miejsce zajął Francuz Maxime Vachier-Lagrave.
Turniej rozgrywany miał być systemem kołowym, każdy zawodnik zagrać miał z każdym po jednej partii białymi i czarnymi (14 rund, 2 koła) a zwycięzca uzyskać prawo do gry w Meczu o Mistrzostwo Świata FIDE 2020. Jeśli dwóch graczy podzieliłoby pierwsze miejsce, zostanie rozegrana dogrywka tempem szybkim i błyskawicznym, która wyłoni zwycięzcę. Pula nagród dla wszystkich zawodników to 500 tysięcy Euro (już po uwzględnieniu lokalnych podatków).
Zgodnie z ustalonym regulaminem, gracze z tego samego kraju kojarzeni byli we wczesnych rundach. Dwaj Chińczycy spotykać się mieli w rundach 1 i 8, a trzech Rosjan w rundach 1-3 oraz 8-10. Dzięki temu jest znacznie mniejsza szansa, że gracze umówią się na konkretny wynik. Tempo gry: 100 minut na 40 ruchów, potem 50 minut na kolejne 20 ruchów, a potem 15 minut na dokończenie partii. Od pierwszego ruchu gracze otrzymują 30 sekund po wykonaniu każdego ruchu. Gracze nie mogą zgodzić się na remis aż do 40-tego ruchu czarnych.
Jeśli dwóch lub więcej graczy uzyska tę samą liczbę punktów, o kolejności miejsc decydują następujące kryteria, w przedstawionej kolejności:
- wyniki bezpośrednich partii pomiędzy graczami, którzy mają ten sam wynik.
- liczba zwycięstw każdego z graczy o tej samej liczbie punktów.
- Sonneborn-Berger System.
Rosjanie, pomimo wszelkich ostrzeżeń, jakie pojawiały się na świecie i ogłoszenia pandemii przez WHO, postanowili zorganizować Turniej. W Polsce wszystkie imprezy szachowe zostały odwołane od 11 marca (Zarządzenie Prezesa Polskiego Związku Szachowego z dnia 10 marca 2020 r.). O eliminacjach do Turnieju Kandydatów 2020 pisałem w numerze 8/2019 "Młodego Technika".
Za faworyta turnieju uważano Amerykanina Fabiano Caruanę, który ma najwyższy ranking spośród uczestników i wygrał poprzedni Turniej Kandydatów w 2018 (przegrał potem po zaciętej walce mecz o Mistrzostwo Świata z Magnusem Carlsenem). Za głównego rywala uchodził reprezentant Chin Ding Liren, który w 2018 roku rozegrał 100 kolejnych partii bez porażki.
W ceremonii otwarcia udział wzięło kilka tysięcy osób! (2) Na szczęście, z uwagi na bezpieczeństwo związane z COVID-19, nie wzięli w niej udziału zawodnicy. Rozgrywki odbywały się już bez udziału kibiców (3).
Po zakończeniu pierwszej połowy Turnieju Kandydatów, rozgrywki zostały przerwane ze względu na dynamiczny rozwój pandemii koronawirusa. Na czele tabeli znaleźli się Francuz Maxime Vachier-Lagrave i Rosjanin Ian Nepomniachtchi po 4,5 punktu.
Pomimo tej samej ilości punktów, ważny jest wynik partii pomiędzy zawodnikami i gdyby odwołano ciąg dalszy turnieju, to właśnie Maxime Vachier-Lagrave stanąłby o walki o szachowy tron z Magnusem Carlsenem. Przypominam, że Francuz grał w miejsce Teimoura Radjabova, który zrezygnował z udziału w obawie przed epidemią koronawirusa. Punkt straty do liderów mają Fabiano Caruana, Anish Giri, Hao Wang i Alexander Grishuk, a ostatnie miejsce dzielą Liren Ding oraz Kirill Alekseenko.
Największą niespodzianką ostatniej rozegranej rundy (siódmej) była partia Maxima Vachier-Lagravea z Ianem Nepomniachtchim, w której Rosjanin wybrał w debiucie obronę francuską. Francuz uzyskał w trakcie partii przewagę i doprowadził do zwycięstwa (4).
A oto przebieg tej ważnej partii:
Maxime Vachier-Lagrave - Ian Nepomniachtchi, 7 runda, 25 marca 2020
1.e4 e6 2.d4 d5 3.Sc3 Gb4 4.e5 c5 5.a3 Gxc3+ 6.bxc3 Se7 7.h4 Hc7 8.h5 h6 9.Wb1 b6 10.Hg4 Wg8 11.Gb5+ Kf8 12.Gd3 Ga6 13.dxc5 Gxd3 14.cxd3 Sd7 15.d4 bxc5 16.Hd1 Ha5 17.Gd2 Wb8 18.Se2 c4 19.OO Wb6 20.Hc2 Wh8 21.a4 Ke8 22.Wb4 Sc6 23.f4 Se7 24.Wfb1 f5 25.Wb5 Ha6 26.Gc1 Kf7 27.Ga3 Whb8 28.Gxe7 Kxe7 29.g4 Wxb5 30.axb5 Wxb5 31.gxf5 Wxb1+ 32.Hxb1 exf5.
33.Sg3 Hb6 34.Sxf5+ Kf8 35.Ha1 He6 36.Sg3 Hg4 37.Kg2 Hxf4 38.Hxa7 Ke7 39.Ha3+ Kd8 40.Hd6 g5 41.hxg6 h5 42.g7 1-0 (diagram 5).
Turniej Kandydatów został odłożony po rozegraniu 7 rundy, z powodu dekretu władz rosyjskich o zawieszeniu ruchu powietrznego bez terminu odwołania od dnia 27.03. W związku z tym był to jedyny moment na to, aby zawodnicy mogli powrócić do domu. Link do oficjalnego oświadczenia FIDE: https:// fide.com/news/462
Decyzja o nieprzekładaniu terminu turnieju wzbudziła wiele kontrowersji. Zwycięzca Pucharu Świata azerski arcymistrz Teimour Radjabov wycofał się z rywalizacji na dwa tygodnie przed rozpoczęciem. Sytuacja na świecie związana z COVID-19 rozwijała się dynamicznie i wiele osób, w tym część zawodników, zmieniało zdanie w trakcie rozgrywania turnieju (6, 7).
Decyzja FIDE: "Zgodnie ze szczególnymi przepisami, które przyjęto przed turniejem za zgodą zawodników, utrzymane zostaną wyniki siedmiu rozegranych dotychczas rund, a rozgrywki zostaną wznowione od ósmej w tym samym ośmioosobowym składzie".
Wielu szachistów i obserwatorów nurtuje jednak pytanie, jak Międzynarodowa Federacja Szachowa FIDE i jej prezydent Rosjanin Arkady Dvorkovich (8) zachowa się wobec Teimoura Radjabova w tej sytuacji. Dochodzą głosy, że przygotowywana jest petycja, aby rozegrać turniej od nowa razem z Teimourem Radjabovem.
Inni uważają, że powinno się go dopuścić do rozgrywek i rozegrać partie uzupełniające wszystkich z Radjabovem przed rozpoczęciem drugiej połowy turnieju.
dr inż. Jan Sobótka
