57. Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina

57. Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina
W dniach 13-22 sierpnia 2021 roku został rozegrany w Polanicy-Zdroju 57. Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina. Od 2013 regularnie uczestniczę we wszystkich kolejnych Festiwalach, które tradycyjnie organizowane są w Polanicy Zdroju. Jest to największy i najstarszy turniej szachowy w Polsce, a w tym roku dodatkowo rozgrywany był turniej kołowy z udziałem silnych arcymistrzów z kilku krajów Europy. W turniejach szachowych Festiwalu uczestniczyło ponad 600 zawodniczek i zawodników z Polski, Belgii, Czech, Francji, Gruzji, Holandii, Litwy, Niemiec, Rosji i Ukrainy. Na zakończenie Festiwalu, na terenie parku Szachowego, odbyło się artystyczne wydarzenie w ramach projektu "Teatr w Parku - Żywe szachy wg poematu Jana Kochanowskiego".

Festiwal w Polanicy-Zdroju jest najstarszą szachową imprezą w Polsce.
Akiba Rubinstein (1) urodził się 12 grudnia 1882 roku w Stawiskach koło Łomży, w rodzinie żydowskiego nauczyciela. W 1912 roku w zwyciężył w pięciu najważniejszych turniejach europejskich, czego do tej pory nie dokonał jeszcze żaden z szachistów. W 1926 r. wyjechał na stałe z Polski i osiadł w Belgii. Występował na pierwszej szachownicy w reprezentacji Polski, która zdobyła złoty (Hamburg, 1930) i srebrny (Praga, 1931) medal Olimpiady Szachowej. Zmarł 15 marca 1961 r. w Antwerpii. Jeszcze za jego życia w 1950 r. Międzynarodowa Federacja Szachowa przyznała mu za wcześniejsze osiągnięcia - tytuł arcymistrza.

1. Akiba Rubinstein, 1907/1908

Pierwszy turniej szachowy im. Akiby Rubinsteina zorganizowany został w Polanicy-Zdroju w roku 1963. Znakomita organizacja, wspaniała atmosfera memoriałów i piękno uzdrowiska sprawiły, że Polanica-Zdrój gościła wielu wybitnych szachistów, min. prezydentów FIDE - Holendra Machgielisa (Maxa) Euwe i Filipińczyka Florencio Campomanesa, mistrza świata Michaiła Tala, w turniejach grali mistrzowie świata Wasilij Smysłow, Anatolij Karpow i Weselin Topałow a także mistrzynie świata Maja Cziburdanidze, Nona Gapridaszwili i Zsuzsa Polgar.

2. Banner 57. Międzynarodowego Festiwalu Szachowego im. Akiby Rubinsteina

W arcymistrzowskim turnieju kołowym 57. Międzynarodowego Festiwalu Szachowego im. Akiby Rubinsteina wystąpiło 8 arcymistrzów i dwóch młodych polskich mistrzów międzynarodowych. Dzień później do rywalizacji przystąpili zawodnicy startujący w pozostałych grupach (2).

W tegorocznym głównym turnieju Festiwalu zwyciężył 19-letni arcymistrz z Ukrainy Kirill Shevchenko (3) z dorobkiem 6 pkt z dziewięciu partii. Shevchenko po pięciu rundach był czwarty, ale w kolejnym meczu pokonał prowadzącego Davida Navarę z Czech i objął prowadzenie. Reprezentant Ukrainy nie oddał już pozycji lidera, a za nim cały czas plasował się Navara, który ukończył turniej z takim samym dorobkiem jak zwycięzca. Najlepszy z Polaków Kacper Piorun zajął trzecie miejsce z wynikiem 5,5 pkt. Powody do radości mają również dwaj młodzi polscy szachiści. Szymon Gumularz (4) dzięki kolejnej trzeciej i ostatniej już normie został arcymistrzem, a z pierwszą normą arcymistrzowską i doskonałym 4 miejscem wyjechał z Polanicy Paweł Teclaf (5). Szymon Gumularz jest 56 Polakiem, który uzyskał tytuł arcymistrza. Wielkie gratulacje dla obu naszych młodych zawodników!
A to partia ostatniej rundy, która zadecydowała o zdobyciu przez polskiego szachistę trzeciej i ostatniej normy na tytuł arcymistrza.

3. Kirill Shevchenko, zwycięzca Turnieju Arcymistrzowskiego, źródło: Rubinstein Memorial: Shevchenko and Navara tie for first | ChessBase
4. Szymon Gumularz wygrywając w ostatniej rundzie Turnieju Arcymistrzowskiego zdobył ostatnią - trzecią, normę arcymistrzowską,
źródło: https://www.facebook.com/DZSzach/
5. Paweł Teclaf, źródło: https://bit.ly/3Dc6HWR

Matthias Bluebaum - Szymon Gumularz, 9 runda

6. Matthias Bluebaum – Szymon Gumularz, pozycja po 35. Wcc2
7. Matthias Bluebaum – Szymon Gumularz, pozycja po 45...e4
8. Matthias Bluebaum – Szymon Gumularz, pozycja po 56…Wa2
9. Matthias Bluebaum – Szymon Gumularz, pozycja w której Bluebaum poddał partię

1. d4 Sf6 2. Sf3 d5 3. Gf4 c5 4. e3 Sc6 5. Sbd2 e6 6. c3 Ge7 7. Se5 Sd7 8. S:d7 G:d7 9. Gd3 O-O 10. O-O c4 11. Gc2 f5 12. h3 Ge8 13. He2 po 13. Sf3 nastąpiłoby 13…Gh5 i czarne mogłyby wymienić swojego "złego" gońca za białego skoczka 13…b5 14. a3 a5 15. b3 c:b3 16. S:b3 Hb6 17. Wfb1 Wc8 18. a4 b4 19. Sd2 Hd8 20. c4 Gd6 21. G:d6 H:d6 22. Gb3 Se7 23. Wc1 Gd7 24. Wc2 Ha6 25. Sf3 Wc7 26. Se5 Wfc8 27. Wac1 Ge8 28. Sd3 Hd6 29. Sc5 Gf7 30. Hd3 g6 31. Wd2 Kg7 32. f3 d:c4 lepsze byłoby 32…e5 33. G:c4 Sd5 34. Hb3 Sc3 35. Wcc2 (diagram 6) 35….W:c5 słuszna decyzja o poświęceniu jakości 36. d:c5 H:c5 37. Ga6 H:e3+ czarne mają dwa piony za jakość, świetnie umocowanego skoczka i dużą przewagę pozycyjną 38. Kh1 Wc7 39. Gc4 He1+ 40. Kh2 He5+ 41. Kh1 We7 dość pasywne posunięcie naszego nowego arcymistrza, lepsze było 41…Hf4 i nie można 42. G:e6 ze względu na 42…We7 42. Hb2 Hc5 43. Hb3 e5 44. G:f7 W:f7 45. Wd3 e4 (diagram 7) 46. Wd:c3 białe oddają jakość ponieważ po odejściu wieżą grozi zarówno 46…e3 jak i 46…e:f3 46…b:c3 47. H:c3+ H:c3 48. W:c3 powstała końcówka z pionem więcej u czarnych 48…Kf6 49. Kg1 e:f3 50. g:f3 Wd7 51. Wc5 Kg5 dużo lepsze niż pasywne 51…Wa2 52. Kf2 Wd4 wymusza bicie czarnego piona 53. W:a5 Kf4 54. Wa7 h5 55. h4 Wd2+ 56. Ke1 Wa2 (diagram 8), czarna wieża stoi za pionem, a biały król jest odcięty od swoich pionów 57. Wg7 Ke3 precyzyjna realizacja przewagi przez polskiego zawodnika 58. Kd1 Wa1+ 59. Kc2 W:a4 60. W:g6 W:h4 61. Wg1 f4 62. Kd1 Wh2 63. We1+ K:f3 64. Wf1+ Kg3 65. Wg1+ Wg2 66. Wh1 h4 67. Ke1 h3 68. Kf1 h2 (diagram 9) 0-1

Bardzo silną obsadę miał również turniej OPEN A (ELO>=2100), gdzie wystąpiło 7 arcymistrzów (10). Zwyciężyli dwaj Polacy Grzegorz Nasuta (11) z wynikiem 7,5 pkt. przed Jakubem Kosakowskim 7 pkt.

10. Najlepsi w turnieju OPEN A (ELO >= 2000), źródło: https://bit.ly/3D5CPLv
11. Grzegorz Nasuta – zwycięzca turnieju OPEN A
fot. Krzysztof Szeląg/Wikimedia Commons

W turnieju OPEN B dla zawodników z ELO 1700-2200 zakończył się niespodziewanie zwycięstwem dwóch piętnastolatków: Piotra Kołodziejskiego 7 pkt. przed Mikołajem Wieczorkiem 6,5 pkt.

W tradycyjnym już turnieju seniorów (mężczyźni od 60 lat, kobiety od 50 lat) jednym z najsilniejszych obsadzonych turniejów seniorów w Polsce zwyciężył Sergej Shilov z Ukrainy przed Bogusławem Kulonem.

W turnieju OPEN D (ELO <= 2000), w którym uczestniczyło 127 zawodników zwyciężył Mateusz Budnik przed Janem Kukorowskim i Przemysławem Szmidtem. Zwycięzcą turnieju OPEN E (ELO <= 1600) z udziałem165 uczestników został Jakub Liśkiewicz przed Edgarem Scholtes z Niemiec i Igorem Jankowskim. Dzieci do lat 12 grały w 3 grupach. W silnie obsadzonej grupie F (75 zawodników) zwyciężył Sebastian Baliś, drugi był Wiktor Galla a trzeci Krzysztof Chęś. W grupie G1 (22 zawodników) pierwszy był Jan Gach, drugi Tymon Kamiński i trzeci Mateusz Doskocz a w grupie G2 (21 zawodników) zwyciężył Mateusz Doskocz przed Nikodemem Górzyńskim i Tymonem Kamińskim.

Festiwalowi szachowemu towarzyszyło wiele imprez. Były to m.in. dwa turnieje szachów błyskawicznych. W pierwszym uczestniczyło 85 zawodników, zwyciężył mm Piotr Goluch przed Mateuszem Budnikiem. W drugim, z udziałem 112 zawodników, zwyciężył mm Jakub Kosakowski przed arcymistrzem Grzegorzem Nasutą. W turnieju szachów szybkich (83 zawodników) zwyciężył Tobias Kuegel z Niemiec przed Pawłem Kuligiem. W turnieju szachów Fischera (18 zawodników) zwyciężył Sebastian Basiaga przed Przemysławem Szmidtem.

Dużym zainteresowaniem ze strony zawodników i kibiców cieszyła się symultana z arcymistrzem szachowym Zbigniewem Paklezą (12). Symultana zakończyła się zwycięstwem Arcymistrza we wszystkich 24 partiach.

Na zakończenie Festiwalu zgromadzona w polanickim Parku Szachowym publiczność miała okazję obejrzeć spektakl "Żywe Szachy" (13). W plenerowym widowisku na podstawie poematu Jana Kochanowskiego "Szachy", które zostało zaprezentowane na szachownicy, wystąpiły dzieci z różnych klubów szachowych z całej Polski. Pierwowzorem dedykowanego hrabiemu Janowi Tarnowskiemu utworu był włoski poemat "Gra szachowa" z 1527 roku, którego autorem był Marco Girolamo Vida. Spektakl wyreżyserowała Aleksandra Paprocka-Paszczyk, a przedstawienie było również transmitowane online. Po spektaklu odbyła się dekoracja zawodników uczestniczących w turnieju arcymistrzowskim Festiwalu (14). W Parku Szachowym prezentowana była również wystawa fotograficzna upamiętniająca historię Międzynarodowego Festiwalu Szachowego im. Akiby Rubinsteina i przybliżająca postać najwybitniejszego polskiego szachisty.

12. Symultana z arcymistrzem Zbigniewem Paklezą rozgrywana na 24 szachownicach
źródło: https://bit.ly/3FcJp4T
13. Spektakl Żywe Szachy, fot. Jan Sobótka
14. Uczestnicy Turnieju Arcymistrzowskiego, fot. Jan Sobótka

Ja też startowałem, poprawiłem mój wynik rankingowy i jestem zadowolony z rezultatów. Podobnie jak wielu uczestników tegorocznej imprezy, zarezerwowałem już zakwaterowanie w Polanicy-Zdroju na następny rok, aby uczestniczyć w kolejnej edycji Festiwalu, tradycyjnie w drugiej połowie sierpnia oraz cieszyć się urokami i zdrowotnymi walorami tego pięknego kurortu.

dr inż. Jan Sobótka