Gdy miliarderzy budują sobie raj. Projekt „miasta jutra”, które ma być „miastem wczoraj”
Firma ta to California Forever. Znana jest w amerykańskich mediach głównie z batalii prawnych z mieszkańcami powiatu Solano, którzy nie są zachwyceni projektami lansowanymi przez Jana Sramka, potentata z Doliny Krzemowej, głównego sponsora przedsięwzięcia.
Jak informuje strona Internetowa projektu, California Forever zamierza wybudować od podstaw nową, zieloną, inteligentną gminę na obszarze 53 tys. akrów (ponad dwadzieścia jeden tysięcy hektarów). Jednak pomimo obietnic wdrożenia „nowatorskich metod projektowania, budowy i zarządzania”, szczegóły projektu pozostają niejasne i budzą kontrowersje. Nic dziwnego, skoro ktoś z jednej strony proponuje projekt futurystyczny, wybiegający w przyszłość, a z drugiej – nazywa to, co chce stworzyć, „miastem wczoraj”. Zatem, o co chodzi?
Wypowiedzi przedstawicieli projektu są nieco zbyt ogólne, by można było uzyskać satysfakcjonujące odpowiedzi. W wywiadzie udzielonym we wrześniu lokalnemu serwisowi informacyjnemu ABC 7, Sramek powiedział, że przewiduje, że będzie to „jedno z najbardziej przyjaznych dla pieszych miejsc w Kalifornii, prawdopodobnie w Ameryce” przy zachowaniu „bardzo tradycyjnego charakteru”.
Założona przez Sramka, byłego specjalistę w dziedzinie handlu na giełdzie w Goldman Sachs, California Forever od co najmniej 2018 roku po cichu kupiła dziesiątki tysięcy akrów na północny wschód od San Francisco. Sramek nie jest jedynym, który wykłada pieniądze. Wśród inwestorów znajdują się znani inwestorzy venture capital, były prezes Sequoia Capital Mike Moritz, współzałożyciel LinkedIn Reid Hoffman, Marc Andreessen i Chris Dixon, Laurene Powell Jobs miliarderka filantropka i żona zmarłego Steve’a Jobsa.
Krytyków projektu nie brakuje. Są obawy dotyczące logistycznych i prawnych aspektów projektu. Jeden z lokalnych polityków argumentował, że bliskość bazy sił powietrznych Travis, która jest niemal otoczona przez działki wykupione pod projekt California Forever, wskazuje, że „mogą tam mieć miejsce [zagraniczne] operacje szpiegowskie lub jakakolwiek inna nikczemna działalność”. Jego zdaniem mogłoby to negatywnie wpłynąć na zdolność bazy do działania w momencie zagrożenia militarnego.
Zdjęcie: AdobeStock
Projekt planowany w powiecie Solana nie jest pierwszym, w którym grupa przedstawicieli zamożnych elit wpadła na pomysł zbudowania miasta według własnej wizji. Elon Musk kupuje ziemię na wschód od Austin w Teksasie, aby zbudować miasto dla pracowników Tesla Inc, SpaceX i Boring Co. Główny udziałowiec bieliźniarskiej firmy Victoria’s Secret, Les Wexner, rozbudował New Albany w stanie Ohio, przekształcając je z niewielkiego miasteczka na obrzeżach Columbus w nowe miejsce. Larry Ellison, założyciel Oracle, kupił 98 proc. powierzchni wyspy Lanai i przekształcił ją w raj dla superbogatych.
W całej tej gmatwaninie procesów wytaczanych mieszkańcom za zmowę w celu zawyżania cen gruntów, krytyki chciwości bogaczy, obaw o bezpieczeństwo i czystość środowiska, wciąż niestety nie pada wyraźna odpowiedź na pytanie, na czym polega projekt „miasta jutra”, które będzie „miastem wczoraj”.
Mirosław Usidus
