Max Planck

Max Planck
e-suplement

Max Planck

?sławny niemiecki uczony Max Planck był bardzo ciężko przez los doświadczonym człowiekiem. Jego pierwsza żona zmarła bardzo młodo, w 1909 roku. Młodszy syn zginął w czasie I wojny światowej. Pierwsza ciąża jednej z jego córek bliźniacze zakończyła się tragicznie, bo kobieta  zmarła podczas porodu. Dzieckiem zajęła się siostra. Zakochała się w ojcu dziecka i wyszła za niego za mąż. A dwa lata potem też nie przeżyła porodu. Gdy Plank miał 85 lat aliancka bomba zniszczyła jego dom, a wraz z nim wszystko co uczony posiadał, a także dzienniki i dokumenty oraz prace naukowe. Rok później, w 1945 roku syn Planka wziął udział w zamachu na Hitlera. Niedana akcja zakończyła się schwytaniem uczestników i ich wymordowaniem.

Max Karl Ernst Ludwig Planck urodził się 23 kwietnia 1858 roku w Kolonii w Niemczech, a zmarł 4 października 1947r. Po studiach w Berlinie i Monachium otrzymał tytuł doktora summa cum laude . W 1889 r. został profesorem uniwersytetu w Berlinie i pracował tam aż do 1928 r., to jest do przejścia na emeryturę w wieku siedemdziesięciu lat. W 1900 odkrył istnienie nie znanej dotąd fundamentalnej stałej przyrody (stała Planca), za co w 1918 otrzymał Nagrodę Nobla. Wprowadził pojęcie kwantów energii, które stało się początkiem rozwoju fizyki kwantowej.

Mowa oczywiście o teorii, która ogłosił w grudniu 1900 roku, jako profesor fizyki teoretycznej na uniwersytecie w Berlinie. Zgodnie z nią światło nie jest zjawiskiem ciągłym jak płynąca woda, lecz z rozchodzi się w pojedynczych pakietach, które nazwał kwantami. Ta teoria stała się fundamentem całej współczesnej fizyki. W nauce też zdarzają się przypadki i to jest właśnie przykład jednego z nich. Za pomocą tej swojej koncepcji Plank nie pragnął usystematyzować globalnych zjawisk fizycznych, a jedynie próbował wyjaśnić zagadkę związaną z widmem promieniowania ciała doskonale czarnego. Nim Planck rozpoczął badania nad ciałem doskonale czarnym fizycy eksperymentalni przeprowadzili dokładne pomiary promieniowania wysyłanego przez takie ciała. Plack zapisał wzór algebraiczny, dokładnie opisujący to promieniowanie. Według teorii Plancka wielkość kwantu światła zależy od częstotliwości światła (tj. od jego barwy) oraz od stałej fizycznej, którą Planck oznaczył jako h. Stała h zwana jest obecnie stałą Plancka. Hipoteza Plancka była całkowicie sprzeczna z ówczesnymi poglądami na naturę promieniowania. Początkowo uważano tę hipotezę jedynie za wygodną fikcję matematyczną. Ale już niedługo , bo w 1905 r. Einstein wykorzystał ją do wyjaśnienia efektu fotoelektrycznego, a w 1913 r. Niels Bohr zastosował ją w teorii budowy atomu.

Stała Plancka uznawana jest obecnie za jedną z dwóch lub trzech najbardziej podstawowych stałych fizycznych. Pojawia Się w teorii budowy atomu, w zasadzie nieoznaczoności Heisenberga, w teorii promieniowania i w wielu wzorach fizycznych.Dokonana przez Plancka ocena jej wielkości liczbowej różni się w przybliżeniu o 2% od wielkości przyjmowanej obecnie.

Max Planc był też znany ze swoich podsumowań życiowych sytuacji, dziś traktowanych jako aforyzmy. Np.:

Dla wierzącego Bóg stoi na początku, dla fizyka zaś na końcu wszelkich dociekań.

Nauka potrzebna jest do poznawania, a wiara konieczna jest do czynów i postępowania.

Prawda nigdy nie triumfuje - wymierają tylko jej przeciwnicy.

Przeczytaj także
Magazyn