Wskaźniki kwasowo-zasadowe

Wskaźniki kwasowo-zasadowe
e-suplement
Wskaźniki kwasowo-zasadowe (indykatory) to substancje, które pod wpływem zmian odczynu środowiska zmieniają barwę. Są słabymi kwasami lub zasadami, zaś ich forma zdysocjowana i niezdysocjowana różnią się zabarwieniem. Zmiany pH wpływają na wzajemny stosunek stężeń obu postaci wskaźnika, a w konsekwencji na przyjmowane przez niego zabarwienie. Każdy ze wskaźników ma charakterystyczny zakres pH, w którym następuje zmiana jego koloru.

Do wykonania doświadczenia potrzebne będą roztwory o zróżnicowanym pH, obejmującym zakres od 0 do 14 jednostek . W pierwszej próbie użyjemy błękitu bromotymolowego. Do probówek wprowadzamy po kilka kropli roztworu wskaźnika (fotografia 1). Błękit bromotymolowy w roztworach kwaśnych przyjmuje zabarwienie żółte, w zasadowych – niebieskie, a w zbliżonych do obojętnych – zielone (fotografia 2; pH roztworów w probówkach rośnie w kierunku prawej strony). Barwa zielona powstaje z nałożenia obu barw skrajnych: żółtej i niebieskiej (zakres zmian barwy wskaźnika przypada na przedział pH od 6,2 do 7,6).

Użyta w drugiej próbie fenoloftaleina zmienia barwę w środowisku zasadowym (zakres pH 8,2÷10) – przyjmuje w nim kolor od różowego do malinowego. W środowisku kwaśnym i obojętnym pozostaje bezbarwna (fotografia 3).

Oranż metylowy z kolei jest wskaźnikiem sygnalizującym kwasowy odczyn środowiska (zmiana barwy następuje w przedziale pH 3,1÷4,4). Ma w nim zabarwienie czerwone, zaś w roztworach obojętnym i zasadowym zachowuje żółty kolor (fotografia 4).

Uniwersalne papierki wskaźnikowe to paski bibuły nasycone roztworem mieszaniny wskaźników. W tej części eksperymentu zanurzamy papierki w probówkach wypełnionych roztworami o różnym pH (fotografia 5). W roztworach o odczynie kwasowym przyjmują czerwone zabarwienie, w obojętnych pozostają żółte, a w zasadowych stają się niebieskie (fotografia 6). Za ich pomocą można określić pH z dokładnością do jednej jednostki, porównując barwę papierka ze wzorcem naniesionym na opakowaniu.

Obejrzyj filmy:

Przeczytaj także
Magazyn