Związki kompleksowe srebra
W pierwszym eksperymencie otrzymamy osady halogenków srebra, a następnie rozpuścimy je. Do wykonania próby potrzebne będą roztwory azotanu(V) srebra AgNO3 (fotografia 1), chlorku sodu NaCl, bromku potasu KBr, jodku potasu KI oraz stężona woda amoniakalna NH3aq i stężony roztwór kwasu azotowego(V) HNO3. Po wprowadzeniu do probówek z roztworem AgNO3 roztworów soli chlorowców dochodzi do wytrącenia osadów (fotografia 2):
a) chlorku srebra (biały):
b) bromku srebra (żółtawy):
c) jodku srebra (żółty):
Następnie do każdej z probówek dodajemy stężoną wodę amoniakalna, co prowadzi do rozpuszczenia osadu w probówce z AgCl, w pozostałych naczyniach osady się nie rozpuszczają (fotografia 3):
W wyniku reakcji powstaje kompleksowy jon ? kation diaminasrebra, który tworzy rozpuszczalne połączenie z anionami chlorkowymi. Osady AgBr i AgI są znacznie trudniej rozpuszczalne niż AgCl i zdolność tworzenia kompleksu przez amoniak jest niewystarczająca, aby przeprowadzić je do roztworu (osady mogą zmienić kolor na biały).
Na zawartość pierwszej probówki działamy roztworem HNO3 (stężony roztwór kwasu rozcieńczony wodą w stosunku 1:1), co powoduje zmętnienie zawartości naczynia (fotografia 4) i ponowne wytrącenie osadu AgCl (fotografia 5). Efekt spowodowany jest rozkładem kompleksu przez mocny kwas:
Uwolnione jony srebra natychmiast reagują z jonami chlorkowymi, ponownie tworząc osad chlorku srebra.
Ciąg dalszy tego artykułu znajdziesz w styczniowym numerze magazynu Młody Technik