Siergiej Kariakin rywalem Magnusa Carlsena w meczu o tytuł mistrza świata
W turnieju zwyciężył Rosjanin Siergiej Kariakin, który w listopadzie tego roku rozegra w Nowym Jorku mecz o szachową koronę z Norwegiem Magnusem Carlsenem.
Moskiewskie zawody zostały rozegrane systemem dwukołowym na dystansie 14 rund, w dniach 11- 28 marca 2016 r. (1). W turnieju brało udział ośmiu zawodników:
- Veselin Topalov, Bułgaria: kwalifikacja rankingowa, nr 2, 2803
- Viswanathan Anand, Indie: pretendent w meczu o mistrzostwo świata z 2014 r., nr 3, 2803
- Hikaru Nakamura, USA: drugie miejsce w FIDE Grand Prix, nr 5, 2793
- Fabiano Caruana, USA: zwycięzca FIDE Grand Prix, nr 6, 2787
- Levon Aronian, Armenia: nominacja organizatorów, nr 7, 2781
- Anish Giri, Holandia: kwalifikacja rankingowa, nr 9, 2778
- Siergiej Kariakin, Rosja: zwycięzca Pucharu Świata, nr 11, 2766
- Peter Svidler, Rosja: drugie miejsce w Pucharze Świata, nr 17, 2745
Wielu ekspertów szachowych typowało jako faworyta Fabiano Caruanę, bardzo młodego amerykańskiego szachistę włoskiego pochodzenia (ur. 30 lipca 1992 r. w Miami, USA), reprezentującego Stany Zjednoczone. Uważa się go za jednego z najzdolniejszych graczy w historii szachów.
W przedostatniej rundzie turnieju Caruana w końcówce partii z Rosjaninem Peterem Svidlerem wypuścił jednak wygraną i spowodował, że zmniejszyły się jego szanse na rozegranie meczu o tytuł mistrza świata. Po świetnej grze w ataku Caruany, ale również dobrej Svidlera w obronie, Rosjanin popełnił w siódmej godzinie błąd, który mógł dać Amerykaninow i upragnione zwycięstwo. Niestety, w niedoczasie nie znalazł on tzw. pozycji Philidora i po kilkunastu ruchach partia zakończyła się remisem.
O wszystkim zadecydowała więc ostatnia runda zawodów, w której Kariakin zmierzył się w bezpośrednim pojedynku z Caruaną. Po 13 rundach obydwaj mieli identyczny dorobek - po 7,5 pkt. Pomimo tego, że Kariakin przez większą część turnieju wybierał spokojne zamknięte debiuty, a na dodatek układ tabeli wskazywał, że do zwycięstwa w całym turnieju wystarczyłby mu prawdopodobnie remis, wybrał ambitne 1.e4. Opłaciło się, bowiem partia była niezwykle emocjonująca i przyniosła mu piękne zwycięstwo.
W pojedynku z Caruaną grał spokojnie i kiedy okazało się, że remis wystarcza mu do wygrania turnieju, poświęcił wieżę, za kontynuację, która doprowadziła go do szybkiego zwycięstwa. Ich pojedynek trwał najdłużej, zakończył się po 42 posunięciach.
Decydująca partia ostatniej rundy Turnieju Kandydatów
Siergiej Kariakin - Fabiano Caruana, 28 marca 2016 r.
1.e4 c5 2.Sf3 Sc6 3.d4 c:d4 4.S:d4 Sf6 5.Sc3 d6 6.Gg5 e6 7.Hd2 a6 8.O-O-O Gd7 9.f4 h6 10.Gh4 b5 11.G:f6 g:f6 12.f5 Hb6 13.f:e6 f:e6 14.S:c6 H:c6 15.Gd3 h5 16.Kb1 b4 17.Se2 Hc5 18.Whf1 Gh6 19.He1 a5 20.b3! (Zwiększa aktywność białego gońca - błędem byłoby 20.W:f6 He5 21.Wf1 Gg7) 20… Wg8 21.g3 Ke7 22.Gc4 Ge3 23.Wf3 Wg4 24.Hf1 Wf8 25.Sf4 G:f4 26.W:f4 a4 27.b:a4 G:a4 28.Hd3 Gc6 29.Gb3 Wg5 30.e5! (diagram 2).
Kariakin, poświęcając pionka, otwiera linie dla swoich figur, zanim Caruana wprowadzi czarne wieże na pola We5, Wg8 i Wg4. 30…W:e5 31.Wc4 Wd5 32.He2 Hb6 33.Wh4 We5 34.Hd3 Gg2 35.Wd4 d5 36.Hd2 We4? (Należało grać 36…Ge4!) 37.W:d5! (Poświęcenie wieży prowadzące do zwycięstwa białych.) 37…e:d5 38.H:d5 Hc7 39.Hf5 Wf7 40.G:f7 He5 41.Wd7+ Kf8 42.Wd8+ (diagram 3). Czarne poddały się w obliczu nieuchronnego mata.
Uczestnicy najbliższego meczu o tytuł mistrza świata w szachach
Norweg Magnus Carlsen (6) uznawany jest powszechnie za najlepszego obecnie szachistę na świecie. Ma najwyższy ranking ELO w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych (odpowiednio 2855, 2878 i 2915 - wg stanu na 15 maja 2016 r.). Nazywany jest przez kibiców i dziennikarzy "Mozartem Szachów", genialnie rozgrywa końcówki szachowe. W 2014 r. obronił w Soczi tytuł w meczu z hindusem Viswanathanem Anandem. "Mozartowi Szachów" poświęcony był osobny artykuł w numerze 2/2014 "Młodego Technika".
Rosjanin Siergiej Kariakin (7) urodzony na Krymie w Symferopolu, 12 stycznia 1990 r., w pierwszych latach kariery reprezentował barwy Ukrainy. Od lipca 2009 r. jest jednak obywatelem Rosji, dla której występuje od grudnia 2009 r. Podobnie jak Magnus Carlsen, mając pięć lat nauczył się gry w szachy, tytuł mistrza międzynarodowego uzyskał w wieku 11 lat, a najwyższy szachowy tytuł - arcymistrza - zdobył w 2002 r. w wieku 12 lat i 7 miesięcy. Jest najmłodszym zawodnikiem w historii szachów, któremu przyznany został tytuł arcymistrza przez Międzynarodową Federację Szachową FIDE. Ma nieco niższy od Carlsena ranking ELO w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych (odpowiednio 2774, 2818 i 2801 - wg stanu na 15 maja 2016 r.).
Siergiej Kariakin zmienił obywatelstwo i najpierw źle wypowiadał się o swojej starej ojczyźnie, a potem bardzo jednoznacznie poparł rosyjską aneksję Krymu. Zapewniono mu doskonałą opiekę trenerską, duże środki finansowe, które - w odróżnieniu od sytuacji, w jakiej jest wielu innych czołowych szachistów świata - pozwalają skupić się wyłącznie na grze. Obecnie do zespołu trenerskiego dołączyli dwaj poprzedni rosyjscy szachowi mistrzowie świata - Anatolij Karpow i Władimir Kramnik. Doskonale obrazuje to, ile znaczy dla Rosjan tytuł mistrza świata w szachach.
Siergiej Kariakin zwyciężył w Turnieju Kandydatów i zmierzy się z aktualnym mistrzem świata, 25-letnim Norwegiem Magnusem Carlsenem. Większość ekspertów uważa, że w listopadowym meczu o szachową koronę Carlsen jest faworytem. W dotychczasowej bezpośredniej rywalizacji z Kariakinem prowadzi 3:1 przy 15 remisach. Ich pojedynek będzie z pewnością niezwykle interesującym widowiskiem. Jeszcze nigdy w historii w walce o tytuł najlepszego szachisty świata nie spotkali się tak młodzi zawodnicy (obaj urodzili się w 1990 r. - Carlsen 30 listopada).
Mecz, zaplanowany na dwanaście partii, zorganizowany będzie pod auspicjami Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE, w Nowym Jorku, w dniach 11-30 listopada 2016 r. z pulą nagród 1 mln. euro dla dwójki przeciwników.
Organizatorzy przewidują, że przebiegiem rywalizacji zainteresowanych będzie ok. 1 mld osób na świecie. Nie ustalono jeszcze dokładnej lokalizacji pojedynku. Jednym z rozważanych miejsc jest Trump World Tower - 262-metrowy wieżowiec na Manhattanie.
