Nasi Idole - Isaac Merrit Singer. Dzień, w którym szycie stało się proste
Obywatelstwo: amerykańskie
Stan cywilny: czterokrotnie żonaty, liczba dzieci szacowana na 24
Majątek: dokładnie nieznany - w przeliczeniu na dzisiejsze dolary mógłby być miliarderem
Wykształcenie: samouk
Doświadczenie zawodowe: aktor, wynalazca, od lat 50. XIX wieku przedsiębiorca
Zainteresowania: aktorstwo, majsterkowanie, romanse...
Od razu wyjaśnijmy - Singer nie był wynalazcą maszyny do szycia. Różne ich rodzaje patentowano już wiele razy, zanim on sam zgłosił swój pomysł. Jednak to jego idea praktycznej, dającej się zainstalować w domu konstrukcji, odniosła światowy sukces i przyniosła wynalazcy ogromny majątek.
Scena i wynalazki Isaaca Merrit Singera
Isaac na świat przyszedł w 1811 r., jako syn Adama i Ruth Singerów. Jego rodzice rozwiedli się, a on w wieku jedenastu lat uciekł z domu i przyłączył się do wędrownej trupy teatralnej. Miał wiele pomysłów. Lubił m.in. majsterkować. W 1839 r., w wieku 28 lat, uzyskał patent na maszynę do wiercenia skał, który potem odsprzedał za dwa tysiące dolarów lokalnej firmie budowlanej I&M Canal Building Company.
Wówczas jednak najważniejsza była dlań kariera aktorska. Razem z kobietą znaną jako Mary Ann, którą uważano za jego żonę, stworzył trupę teatralną "Merritt Players" i ruszył w trwającą ok. pięć lat trasę. Nie porzucał jednak swoich technicznych zamiłowań. Gdy minęła dekada od pierwszego patentu, otrzymał kolejny, za maszynę do rzeźbienia w drewnie i metalu.
W końcu zdecydował o porzuceniu aktorstwa i wraz z partnerką oraz ośmiorgiem dzieci przeniósł się do Nowego Jorku - w nadziei, że jego wynalazek uda się sprzedać. Dostał nawet zaliczkę na zbudowanie prototypu w sklepie AB Taylor&Co. Niestety, doszło do wybuchu kotła parowego, co obróciło w niwecz jego plany. Wspólnik namówił go wprawdzie do zbudowania nowego prototypu, jednak zamówień na maszynę już nie było. Singer musiał szukać innego sposobu zarobkowania i utrzymania dużej rodziny.
Był rok 1850, gdy postanowił przenieść się do Bostonu. Pewnego dnia, gdy pracował w warsztacie Orsona Phelpsa, został poproszony o naprawienie maszyny do szycia firmy Lerwo&Blodgett. W czasie pracy przy urządzeniu doszedł do wniosku, że byłoby ono bardziej niezawodne i użyteczne, gdyby szycie przebiegało w linii prostej, a nie po okręgu i gdyby zamiast igły zakrzywionej używano igły prostej.
W połowie XIX wieku idea maszyny do szycia nie była niczym nowym. Jeszcze w roku 1755, w Londynie, obywatel niemieckiego pochodzenia Charles Frederick Wiesenthal wynalazł urządzenie z dwustronną igłą z dziurką - pierwszy prototyp maszyny do szycia na świecie. Niestety, nie odniósł sukcesu. Pierwsze patenty zostały przyznane w Anglii dopiero w roku 1790. W 1810 r. Niemiec Balthasar Krems skonstruował maszynę łańcuszkową, w której po raz pierwszy zastosowano igłę z oczkiem na czubku.
W roku 1830 francuski krawiec Barthélemy Thimonnier wymyślił maszynę, w której szew powstawał od spodu i nie był zbyt trwały. Opatentował ją i w tym samym roku zbudował fabrykę z osiemdziesięcioma takimi urządzeniami, szyjącymi wojskowe mundury. Niestety, nie spodobało się to paryskim krawcom, którzy zaatakowali jego zakład i zniszczyli całe wyposażenie...
Kolejnym wynalazkiem była maszyna Eliasa Howe'a i Woltera Hunta, zdolna do wytwarzania podwójnego ściegu - mocnego i wyglądającego tak samo z obu stron. Konstrukcja powstała w roku 1834. Jednak i ona nie była doskonała. Urządzenie trzeba było co chwilę zatrzymywać, aby nawlec nić, która stale wychodziła z oka igły.
Gdy Singer zrozumiał, co w dotychczasowych projektach było nie tak, zbudował udoskonalony model maszyny szyjącej. 12 sierpnia 1851 r. dostał na niego patent o numerze 8294. Napęd ręczny zmienił na nożny, zakrzywioną igłę zamienił na prostą i wprowadził kilka innych ulepszeń, co doprowadziło do powstania urządzenia zupełnie nowego typu.
Dzięki temu po raz pierwszy w dziejach można było wytwarzać ubranie od początku do końca w sposób zmechanizowany i jednocześnie opłacalny. Singerowska maszyna do szycia mogła wykonać dziewięćset ściegów na minutę, czyli wielokrotnie więcej niż wykwalifikowana szwaczka. Był to prawdziwy skok technologiczny. Nowa konstrukcja miała stopę przytrzymującą materiał na miejscu. A dzięki temu, że wynalazca skorzystał z pomysłów Thimonniera oraz Hunta, jego urządzenie stało się bardziej użyteczne.
Bujne życie towarzyskie Isaaca Merrit Singera
W 1856 r. fabrykanci Grover&Baker, Singer oraz Wheeler&Wilson, oskarżający się wzajemnie o naruszenie praw, spotkali się w sądzie, w Albany, w stanie Nowy Jork. Dzięki wysiłkom prawników udało się jednak dojść do porozumienia, a panowie, zamiast toczyć boje, postanowili współpracować. Szybko okazało się też, że do spółki trzeba zaprosić Eliasa Howe'a, który był właścicielem patentu przyznanego jeszcze w 1846 r. Howe miał otrzymywać honorarium za każdy wyprodukowany egzemplarz maszyny.
Pod koniec roku 1857 Singer założył własną firmę I.M. Singer & Co. i zaczął masową produkcję maszyn do szycia. Początkowo były to modele wyłącznie przemysłowe. Dopiero po kilku latach konstruktor wpadł na pomysł produkcji urządzeń do użytku domowego. Dość szybko przekonał się jednak, że maszyna za sto dolarów za sztukę jest zbyt droga dla przeciętnego gospodarstwa.
Singer postanowił więc wykorzystać koncepcję wymiennych części, opracowaną przez Samuela Colta i Eliego Whitneya dla broni palnej. Zwiększył produkcję i obniżył cenę urządzenia do... dziesięciu dolarów za sztukę. Jednocześnie wspólnik Singera, Edward Clark, wpadł na pomysł zakupów ratalnych. Niższa cena i udogodnienia formy płatności spowodowały, że sprzedaż maszyn do szycia Singera ruszyła szybko do przodu. Każdego roku wzrastała o kilkaset procent! Powstawało też coraz więcej zakładów produkcyjnych.
W latach 60. XIX wieku Singer zaczął tworzyć fabryki poza Stanami Zjednoczonymi i otwierać nowe oddziały firmy w innych zakątkach świata, m.in. w Europie i Ameryce Południowej.
Był już bogaczem. Kupił wielką rezydencję na Piątej Alei w Nowym Jorku, do której przeprowadził się ze swoją drugą żoną, Katarzyną. Małżeństwo rozpadło się jednak w 1860 r. Z powodów osobistych, a dokładnie - oskarżenia o bigamię - nasz bohater trafił na pewien czas do więzienia. Po wyjściu na wolność w 1862 r. uciekł do Londynu... ze swoją nową kochanką. Rok później, w wieku 52 lat, poślubił o trzydzieści lat młodszą francuską modelkę Isabellę Boyer.
W 1871 r. przeniósł się z nią do Paignton w hrabstwie Devon w Anglii, gdzie jego trzeci syn, Paris, zbudował dla ojca rodzinną rezydencję w stylu pałacu w Wersalu. To nie były jednak jego wszystkie przygody. Już w 1860 r. podał, że jest ojcem... osiemnaściorga dzieci z... czterema kobietami. W żadnym wypadku nie zakłóciło to dynamicznego rozwoju jego firmy.
W 1863 r. spółka I.M. Singer & Co. została rozwiązana, za obopólną zgodą udziałowców. W roku 1875 Isaac umiera. Do 1877 r. wszystkie patenty wygasły i maszyny krawieckie mógł już wytwarzać każdy. Jednak w roku 1887 wznowiono produkcję pod marką Singer, w ramach nowej firmy o nazwie Singer Manufacturing Company.
Kultowa maszyna Singer
Wynalazek Singera otworzył drogę do produkcji ubrań na masową skalę. To z kolei doprowadziło do standaryzacji odzieży oraz zanikania lokalnych odrębności w tej dziedzinie. Zakłady Singer Manufacturing Company rozwijały się z zawrotną szybkością, zaopatrując w swój produkt odbiorców w praktycznie wszystkich cywilizowanych krajach. W 1904 r. sprzedawały 1,3 mln, a w 1914 r. - 2,6 mln maszyn rocznie, zatrudniając 12 tys. osób. W roku 1930 maszyny Singera - napędzane zarówno ręcznie, jak i elektrycznie - można było już kupić na całym świecie.
Produkowane masowo ubrania stawały się coraz tańsze, a masowy popyt na nie stymulował rozwój całej gospodarki. Firmy odzieżowe zamawiały coraz większe ilości nici i metalowych części do maszyn. Handlowcy zwiększali obroty dzięki rosnącemu popytowi na ubrania. Powstał też nowy zawód - mechanika- specjalisty maszyn do szycia.
Singery przyczyniły się do ulżenia doli kobiet. Ręczne szycie i naprawianie ubrań zajmowało dotychczas ogromną ilość czasu. Obszycie rąbka od spódnicy zabierało np. aż kilka godzin, podczas gdy z pomocą maszyny można było to wykonać w kilka minut. Uwolnione od żmudnego obowiązku panie miały teraz więcej czasu na inne zajęcia. Stopniowo coraz więcej gałęzi gospodarki wykorzystywało te urządzenia. Produkowano z ich pomocą obicia do mebli i siedzeń w samochodach, zasłony i firanki, ręczniki, zabawki, a w pewnym okresie nawet okładki do książek.
Maszyny do szycia Singera stały się częścią kultury masowej i jednym z symboli XIX-wiecznej technologii. Z czasem zaczęli się nimi interesować kolekcjonerzy, zamieniając je powoli w rzecz wręcz kultową. Również dziś świetnie pasują do panującej niedawno mody i stylu tzw. steampunk, czyli połączenia retro techniki z alternatywnym designem
