Mechatronika

Mechatronika
Jeśli kiedyś roboty przejmą władzę nad światem, to z pewnością będą na piedestał wynosić ich ikonę i prekursora, Unimate. Małe roboty w szkołach będą uczyć się na historii robotyki i mechatroniki o pierwszym komercyjnie dostępnym robocie przemysłowym na świecie, który wyposażony w mechaniczne chwytaki, wykonywał różnorodne zadania. Maszyny zapewne celowo pominą udział w tym przedsięwzięciu człowieka, a skoro jeszcze nie zostaliśmy przez nie zniewoleni, pragniemy przypomnieć, że robot przemysłowy Unimate powstał w latach 50. XX wieku, dzięki współpracy George'a Devola i Josepha Engelberga. Roboty przemysłowe to jedne z najistotniejszych wynalazków z zakresu mechatroniki, które w znacznym stopniu przyczyniły się do rewolucji technologicznej. Zapraszamy na mechatronikę, póki jeszcze nie opanowały jej maszyny.

Mechatronika jest kierunkiem wykładanym na uczelniach technicznych (przez ludzi). W swojej ofercie mają ją przede wszystkim politechniki. Nauka na studiach pierwszego stopnia zajmuje siedem semestrów. Kolejne trzy to studia uzupełniające, których ukończenie wiąże się z uzyskaniem tytułu magistra inżyniera. Edukację można realizować w trybach: dziennym, wieczorowym i zaocznym.

Mechatronika jest również kierunkiem realizowanym na studiach podyplomowych. Zwykle trwają one trzy semestry i skierowane są do absolwentów studiów inżynierskich, o takich specjalnościach jak na przykład mechanika lub automatyka i robotyka. Po dokonaniu wyboru uczelni, a także trybu, w jakim będzie się studiowało, można rozpocząć proces rekrutacji. Złożenie dokumentów nie powinno nikomu przysporzyć większych problemów. Gorzej może być z dostaniem się, gdyż na jedno miejsce aplikuje zwykle kilka osób. Chętni zdecydowanie muszą się postarać, i należy zrobić to już przynajmniej rok wcześniej, odpowiednio przygotowując się do egzaminu dojrzałości. Napisanie matematyki, fizyki lub informatyki, na maksymalnie wysokim poziomie może zagwarantować miejsce na wybranej uczelni.

W trakcie edukacji studenci poznają podstawy nauk matematyczno-fizycznych oraz przedmioty specjalistyczne z zakresu mechaniki, elektroniki, programowania, automatyki, robotyki i systemów sterowania. Praktyczna część obejmuje laboratoria, projektowanie i budowę prototypów. Nie zabraknie również obowiązkowych praktyk zawodowych realizowanych w przeróżnych firmach. Oczekiwania stawiane studentom można określić mianem wysokich, gównie ze względu na konieczność łączenia umiejętności analitycznych, logicznego myślenia, rozwiązywania problemów i kreatywności.

Niezbędne jest dogłębne opanowanie treści matematycznych. „Królowa nauk” w czystej postaci występuje w tym wypadku w liczbie 120 godzin. Towarzyszy jej fizyka, która poza 60 godzinami wykładowymi będzie powracać w innej postaci, w trakcie całego toku nauczania. To właśnie zagadnienia matematyczne i fizyczne należą do podstawowych i najbardziej istotnych, gdyż znajdują one zastosowanie w każdej dziedzinie mechatroniki.

W ramach treści podstawowych należy spodziewać się także 90 godzin nauki materiałach i tyle samo automatyki i robotyki z teorią sterowania. Pozostałe przedmioty będą się zmieniać w zależności od wybranej specjalizacji w trakcie nauki. I tak na przykład na Politechnice Warszawskiej studenci wybierają spomiędzy: inżynierią fotoniczną, elektronicznymi systemami pomiarowymi, mikromechaniką, mikrotechnologią i nanotechnologią, technikami multimedialnymi, współrzędnościowymi systemami pomiarowymi. Dla porównania Politechnika Gdańska oferuje: projektowanie mechatroniczne oraz mechatroniczne systemy sterowania. Niezależnie od wyboru specjalizacji, dużą wagę przykłada się do nauki programowania i obsługi narzędzi komputerowych. Niektórzy studenci napotykają trudności w trakcie próby opanowywania języków programowania, takich jak: C++, Java czy Python.

Kłopotliwe może okazać się także zrozumienie algorytmów i struktur danych. Część absolwentów narzeka również na automatykę i teorię sterowania. Dla niektórych osób układy regulacji, algorytmy PID oraz modelowanie systemów dynamicznych okazują się nie lada wyzwaniem. Mechatronika należy do kierunków wymagających. Tutaj nawet orły pocą się i głowią nad treściami, których jest dosyć dużo. Tylko systematyczna nauka zapewni względny spokój. Poprawki i warunki nie powinny nikogo zaskakiwać. Zapewne na palcach jednej ręki policzyć można osoby, które przejdą suchą stopą przez proces nauczania. Warto przy tym dodać, że poziom trudności jest tylko subiektywną oceną i w zależności od umiejętności oraz uczelni, na której przyjdzie studentowi realizować program, poziom ten może znacznie się różnić.

Absolwent mechatroniki powinien być gotowy do pracy w zespole, ponieważ wiele projektów w tej dziedzinie wymaga współpracy z innymi specjalistami, takimi jak inżynierowie mechanicy, elektrycy i informatycy. Dlatego też umiejętność komunikacji i współpracy zespołowej jest kluczowa dla skutecznego realizowania projektów. Posiadając takie predyspozycje, a także dobrze ugruntowaną wiedzę, można śmiało wkraczać na rynek pracy.

Po ukończeniu studiów zatrudnienie można znaleźć między innymi w firmach zajmujących się produkcją maszyn, urządzeń mechatronicznych, automatyką, robotyką, w przemyśle motoryzacyjnym i lotniczym. Warto już zawczasu zwiększyć swoje szanse na uzyskanie zatrudnienia, inwestując w rozwój. Pomóc w tym może udział w szkoleniach, praktykach i kursach, które pozwalają poznać środowisko i ludzi pracujących w branży.

Wśród oczekiwań pracodawców bardzo często pojawiają się: prawo jazdy kategorii B i znajomość języka angielskiego na poziomie przynajmniej średnio zaawansowanym. Tym samym osoby nieposiadające uprawnień do prowadzenia auta już w trakcie studiów powinny zapisać się na kurs i czym prędzej zdać egzamin. Nauka języków to zwykle proces bardziej złożony i czasochłonny, tak więc regularny trening powinien rozpocząć się jak najwcześniej. Pracodawcy stawiają także na umiejętności programowania, które jak już wcześniej wspomniano, warto rozwijać. Podejmując pracę, można spodziewać się wynagrodzenia dużo powyżej średniej krajowej. Wzrost pensji będzie uzależniony od stanowiska, doświadczenia, firmy, a także regionu Polski, w którym się pracuje. Ukończenie studiów na tym kierunku daje także możliwość zatrudnienia za granicami naszego kraju.

Mechatronika to interdyscyplinarny kierunek studiów, łączący ze sobą elementy mechaniki, elektroniki oraz automatyki. W trakcie nauki studenci zdobywają wiedzę i umiejętności z zakresu projektowania, budowy i programowania zaawansowanych systemów mechatronicznych, czyli takich, które integrują mechaniczne, elektroniczne oraz informatyczne komponenty. Kierunek oceniany jest jako wymagający pod względem teoretycznym i praktycznym, ale czas poświęcony na edukację wydaje się dobrą inwestycją, gdyż absolwent może spo-dziewać się zatrudnienia zaraz po ukończeniu studiów. 

Michał Pacholski