Połączone katalogi - jeden punkt dostępu do zbiorów

Kiedy na rynku wydawniczym z roku na rok pojawia się coraz więcej publikacji, a księgozbiory bibliotek są sukcesywnie uzupełniane o nowości wydawnicze, użytkownik staje przed wyzwaniem odnalezienia tych tytułów, które faktycznie odpowiadają jego zainteresowaniom. Zatem jak odnaleźć to, co ważne w sytuacji, gdy zbiory samej Biblioteki Narodowej liczą 9 mln woluminów, a powierzchnia magazynowa zasobu zajmuje dwukrotność obszaru boiska Stadionu Narodowego? Najlepszym rozwiązaniem są połączone katalogi, będące jednym punktem dostępu do zbiorów polskich bibliotek oraz do aktualnej oferty rynku wydawniczego w Polsce.

Łączymy zbiory i biblioteki w jednym miejscu

Dzięki realizacji projektu "e-usługa OMNIS", Biblioteka Narodowa rozpoczęła korzystanie ze zintegrowanego systemu zarządzania zasobami - obecnie najnowocześniejszego rozwiązania technologicznego na świecie. System ten wprowadza wiele nowych funkcji, m.in. pracę w chmurze oraz możliwość współkatalogowania z innymi bibliotekami w czasie rzeczywistym. Biblioteka Narodowa - największa biblioteka publiczna i naukowa w Polsce - zintegrowała w systemie swoje zasoby, zapewniając wszystkim zainteresowanym dostęp do ponad 9 mln zbiorów i prawie 3 mln obiektów cyfrowych z biblioteki POLONA. To jednak nie wszystko. Centralna biblioteka państwa, podejmując się wdrożenia nowego systemu, postawiła również na integrację na poziomie ogólnopolskim. Pozwoliło to na dostarczenie użytkownikom opracowanej według jednolitych zasad informacji o zbiorach bibliotecznych, a pracownikom bibliotek umożliwiło efektywniejsze zarządzanie zasobami. Biblioteka Narodowa połączyła swój katalog ze zbiorami: Biblioteki Jagiellońskiej, największej i najstarszej biblioteki uniwersyteckiej w Polsce (ponad 8 mln wol. wraz ze wszystkimi bibliotekami instytutowymi Uniwersytetu Jagiellońskiego) oraz Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza w Kielcach (ponad 455 tys. wol.) i Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Hieronima Łopacińskiego w Lublinie (prawie 570 tys. wol.). Aktualnie, dzięki połączonym katalogom, użytkownicy mają dostęp do bazy obejmującej aż 18 mln zbiorów współkatalogujących bibliotek.

Jak w tym wszystkim odnaleźć konkretną książkę i niezbędne informacje? To proste! Wystarczy dowolne urządzenie z dostępem do internetu i jeden adres: katalogi.bn.org.pl. Dla wygody czytelnika równolegle ze wspomnianym systemem udostępniono wyszukiwarkę, która pozwala na szerszy, szybszy i bardziej przejrzysty dostęp do informacji oraz łatwe wyszukanie w jednym punkcie dostępu zbiorów polskich bibliotek i aktualnej oferty rynku wydawniczego w Polsce.

Jak to działa?

Korzystanie z połączonych katalogów można porównać do posługiwania się wyszukiwarką internetową. Dzięki dobrze znanym już użytkownikom internetu mechanizmom, znalezienie konkretnego zbioru nie sprawi problemu. Na komputerze, tablecie lub smartfonie wyszukiwarka katalogi.bn.org.pl pomoże znaleźć wszystko, czego szukasz. To właśnie tutaj w krótkim czasie każdy może odnaleźć książki, gazety, czasopisma, mapy oraz inne publikacje papierowe i elektroniczne, wpisując po prostu swoje zapytanie dotyczące np. autora, twórcy, tytułu, tematu dzieła. W tworzeniu listy z wynikami niezwykle pomocne są filtry pozwalające doprecyzować nawet najbardziej skomplikowane zapytanie użytkownika. Przy niejednoznacznych zapytaniach warto skorzystać z wyszukiwania zaawansowanego, które umożliwia precyzyjne wyszukiwanie za pomocą odpowiedniego doboru słów w opisach wszystkich typów publikacji.

W wynikach wyszukiwania użytkownik odnajdzie także publikacje elektroniczne. Dostęp do ich pełnych treści jest możliwy na dwa sposoby: poprzez integrację ze zbiorami udostępnionymi w domenie publicznej (bądź na odpowiednich licencjach) w największej bibliotece cyfrowej polona.pl lub poprzez system academica.edu.pl, który umożliwia dostęp do publikacji chronionych prawem autorskim.

Ponadto wyszukiwarka umożliwia korzystanie z wielu innych przydatnych funkcjonalności: przeglądania historii wyników wyszukiwania, "przypięcia" danej pozycji do kategorii "ulubione", (co przyspiesza powrót do zapisanych wyników wyszukiwania), wyeksportowania danych do cytowania czy wysłania opisu bibliograficznego e-mailem. Na tym nie koniec, ponieważ konto czytelnika otwiera drogę do: łatwego składania zamówień i wypożyczania zbiorów w danej bibliotece, sprawdzania historii zamówień, tworzenia wirtualnych "półek" czy też otrzymywania e-mailowych powiadomień o pojawieniu się w katalogu publikacji spełniającej zastosowane kryteria wyszukiwawcze.

Nowa jakość e-usług bibliotecznych

Warto zaznaczyć, że w Polsce coraz więcej obywateli korzysta z e-usług. Dzięki połączonym katalogom można odnaleźć potrzebne informacje, zamówić lub czytać różne publikacje bez wychodzenia z domu, nie tracąc czasu. Z kolei poprzez wskazanie lokalizacji bibliotek wypożyczenie fizycznych egzemplarzy publikacji jest niezwykle proste.

Działania Biblioteki Narodowej, która od lat realizuje projekty związane z digitalizacją i udostępnianiem zbiorów polskiego piśmiennictwa, wywarły ogromny wpływ na doskonalenie usług świadczonych drogą elektroniczną. Jednym z ważniejszych przedsięwzięć jest "e-usługa OMNIS" - projekt współfinansowany z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa, współtworzony w ramach działania "Wysoka dostępność i jakość e-usług publicznych". Oprócz połączonych katalogów w ramach projektu powstały dodatkowe e-usługi: zintegrowana wyszukiwarka OMNIS, POLONA w chmurze dla bibliotek i repozytorium wydawnicze e-ISBN.

OMNIS to otwarcie dostępu do zasobów sektora publicznego oraz ponownego ich wykorzystania. Udostępnione za pomocą e-usług OMNIS dane i obiekty będą służyć rozwojowi kultury i nauki. Więcej o projekcie, e-usługach i korzyściach, jakie niosą można przeczytać na stronie internetowej bn.org.pl/projekty/omnis.