Bardzo proste modele latające wykonane z piankowych podkładów pod panele
Materiały i narzędzia
Do zbudowania modelu będziemy potrzebować:
- piankowego arkusza podkładu pod panele (depron), można go zakupić w każdym markecie budowlanym, jeden arkusz wystarczy do zrobienia kilkunastu modeli;
- tekturki do wykonania szablonów;
- kleju do styropianu, najlepszy jest klej polimerowy, ostatecznie można użyć pistoletu z klejem termotopliwym;
- ostrego nożyka do tapet;
- plasteliny do wyważenia modelu.
Montaż
Budowę modelu zaczynamy od przygotowania szablonów, od których będziemy wycinać części modelu. W tym celu należy przerysować wzór szablonów na tekturkę i wyciąć. Można skorzystać z wydruku: http://www.modelarnia.sau.civ.pl/minimini.pdf, który wytniemy po naklejeniu na tekturkę.
Części modelu wycinamy od wcześniej przygotowanych szablonów używając ostrego nożyka do tapet, należy pamiętać, żeby pod wycinane części podłożyć podkładkę do cięcia lub tekturkę.
Po sklejeniu skrzydeł i statecznika według zamieszczonego rysunku (rysunek 1) model należy wyważyć przyklejając do przodu trochę plasteliny. Wyważenie modelu to bardzo ważna czynność, nawet najlepiej wykonany model, który nie jest odpowiednio wyważony, nie będzie latał. Położenie środka ciężkości jest zaznaczone na szablonach kadłuba, podparty w tym miejscu model powinien pozostawać w równowadze, jeśli tak nie jest, należy skorygować to, dodając lub ujmując plastelinę z przodu modelu.
Gotowy model możemy ozdobić, malując go kolorowymi flamastrami lub markerami.
Latamy!
Model wyrzucamy z ręki noskiem skierowanym lekko w dół. Jeśli tor lotu nie jest zadowalający, należy dokonać drobnych korekt (trymowanie), wyginając delikatnie krawędzie spływu (tylną krawędź) usterzeń. Jeśli model leci ostro w dół, krawędź spływu usterzenia poziomego odginamy delikatnie w górę, jeśli model leci stromo w górę, a następnie pikuje w dół, krawędź spływu usterzenia poziomego odginamy w dół. Zakręt korygujemy, odginając krawędź spływu usterzenia pionowego. Po kilku próbach pra-widłowo wyregulowany i wyważony model powinien przelecieć kilka metrów.
Jeśli chcemy, aby nasz model latał lepiej, możemy doszlifować skrzydło, nadając mu lotniczy profil (rysunek 2), po takim zabiegu model powinien latać zdecydowanie lepiej.
Dla dociekliwych
Profil lotniczy jest to przekrój poprzeczny skrzydła, od jego kształtu w dużej mierze zależeć będą osiągi wykonanego modelu. Profile skrzydeł w dużym lotnictwie opracowywane są w instytutach aerodynamiki do konkretnych zakresów prędkości lotu (liczby Reynoldsa). W modelarstwie jest podobnie, choć często modelarze modyfikują istniejące profile lub eksperymentując, opracowują swoje własne. Nie istnieje jeden uniwersalny profil, który by spełniał zadanie we wszystkich fazach lotu modelu. Jeśli dobierzemy profil pod kątem uzyskania dużej prędkości, okaże się, że przy małej prędkości nie uzyskamy wystarczającej siły nośnej, jeśli dobierzemy pod kątem maksymalnej siły nośnej, to taki profil nie pozwoli osiągnąć większych prędkości (duży opór). Dobór profilu zawsze będzie kompromisem pomiędzy czasem skrajnymi oczekiwaniami co do jego właściwości w różnych fazach lotu. W modelach wyczynowych, aby zapewnić zadowalające właściwości modelu w poszczególnych fazach lotu, stosuje się na wzór dużego lotnictwa mechanizację skrzydła. Są to głównie skrzela (sloty) montowane przy krawędzi natarcia oraz różnego rodzaju klapy montowane przy krawędzi spływu.
Przykłady profili skrzydeł: (rysunek 3)
Płaska płytka (1) To też profil skrzydła, ustawiony pod kątem do opływających go strug powietrza, będzie wytwarzał siłę nośną, i choć jego właściwości nie będą zbyt dobre, stosowany jest w najprostszych zabawkowych modelach, latawcach lub jako profil w statecznikach modeli.
Wygięta lub załamana płytka (2) Takie najprostsze profile stosowane są w latających modelach kartonowych, modelach halowych i innych modelach latających w zakresie podkrytycznych liczb Re (do 20 000). W zakresie liczb Re do 15000 ich właściwości są lepsze od typowych, grubszych profili modelarskich lub lotniczych.
Profil wklęsło-wypukły (ptasi) (3) Stosowany w pobliżu krytycznych liczb Re, głównie w modelach swobodnie latających. Charakteryzuje się dużym współczynnikiem siły nośnej, ale też i dość dużym oporem.
Profil płasko-wypukły (4) Najbardziej popularny rodzaj profilu, stosowany zarówno w modelarstwie, jak i dużym lotnictwie. Jego płaski spód zdecydowanie upraszcza konstrukcję skrzydła.
Profil symetryczny (5) Stosowany jest w modelach i samolotach akrobacyjnych oraz jako oprofilowanie zastrzałów, goleni podwozia itp.
Profil laminarny (6) Ma zastosowanie w zakresie większych nadkrytycznych liczbach Re, w modelarstwie stosowany w dużych zdalnie sterowanych modelach szybowców. Powszechnie używany we współczesnych konstrukcjach lotniczych, głównie szybowcach i samolotach pasażerskich.
Profil ponaddźwiękowy (7) Stosowany jest w samolotach przekraczających prędkość dźwięku.
Życzę udanej, kreatywnej zabawy i pomyślnych lotów.
Mariusz Wrona
