Jan-Krzysztof Duda wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych!

Jan-Krzysztof Duda wicemistrzem świata w szachach błyskawicznych!
W dniach 26-30 grudnia 2021 roku na Stadionie Narodowym w Warszawie rozegrane zostały Mistrzostwa Świata w szachach szybkich i błyskawicznych. Stolica Polski w ostatniej chwili przejęła tę imprezę od Kazachstanu, ze względu na obostrzenia związane z Covid-19, które w tym kraju są bardzo restrykcyjne. Do Warszawy zjechała czołówka światowych szachów, z mistrzem świata w szachach klasycznych, szybkich i błyskawicznych Magnusem Carlsenem na czele. Przez pierwsze trzy dni zawodnicy i zawodniczki rywalizowali w szachach szybkich a 29 i 30 grudnia o tytuł mistrza świata w szachach błyskawicznych. 

W kategorii turnieju open o mistrzostwo świata w szachach błyskawicznych wystartowało 179 zawodników, w kategorii kobiet 105 zawodniczek.

Jan-Krzysztof Duda (1) wywalczył w Warszawie srebrny medal po przegranej w barażu z Francuzem Maxime’em Vachier-Lagrave 1:2 (2). Pierwsze dwie partie nie przyniosły rozstrzygnięcia. Trzecia, w której naszemu arcymistrzowi z Wieliczki przyszło grać czarnymi, zakończyła się zwycięstwem rywala, co oznaczało jego wygraną w turnieju.

1. Jan-Krzysztof Duda, źródło: https://bit.ly/35eEN0P

Trzecie miejsce uzyskał inny reprezentant Francji - urodzony w Iranie 18-letni Alireza Firouzja. Czołowa trójka zgromadziła po 15 punktów w 21 rundach.

Do niedawna Firouzja występował w zawodach jako bezpaństwowiec, ponieważ z powodów politycznych zrezygnował z reprezentowania Iranu. Od lat irańscy zawodnicy są zmuszani przez władze w Teheranie do poddawania spotkań z rywalami z Izraela.

W grudniu 2019 Firouzja ogłosił, że nie będzie już grał pod flagą Iranu po tym, jak Iran wycofał swoich graczy z mistrzostw świata w szachach szybkich i błyskawicznych w 2019. Gdyby przystąpił do gry, w ojczyźnie mogłaby go spotkać surowa kara. Szachowy geniusz (w listopadzie 2021 przekroczył ranking FIDE 2800 jako najmłodszy szachista w historii) przeniósł się wraz z ojcem do Paryża i od lipca 2021 roku reprezentuje Francję.

2. Maxime Vachier-Lagrave i Jan-Krzysztof Duda, źródło: https://bit.ly/3Hqo6g6

Dla 23-letniego Jana-Krzysztofa Dudy było to powtórzenie wyniku z 2018 roku z Sankt Petersburga, gdzie także uzyskał tytuł wicemistrza świata w grze błyskawicznej. 3 lata temu zwyciężył Magnus Carlsen.

Magnus Carlsen jest mistrzem świata w szachach klasycznych od 2013 roku. W szachach szybkich trzykrotnie był najlepszy na świecie (2014, 2015, 2019), a w szachach błyskawicznych aż czterokrotnie (2014, 2017, 2018, 2019). Z uwagi na to, że mistrzostwa świata w roku 2020 zostały odwołane z powodu covid-19, Carlsen bronił w Warszawie tytułów mistrza świata w szachach zarówno szybkich jak i błyskawicznych.

Norweg nie może zaliczyć turnieju w stolicy Polski do udanych, zdobył tylko brązowy medal w turnieju szachów szybkich, a w turnieju szachów błyskawicznych zajął dopiero 12. miejsce z dorobkiem 13,5 pkt. W piątej rundzie turnieju szachów błyskawicznych Norwega pokonał też trener polskiej reprezentacji Bartosz Soćko (3).

3. Bartosz Soćko w zwycięskiej partii z mistrzem świata Magnusem Carlsenem,
źródło: https://bit.ly/3JWyKgg

W turnieju szachów błyskawicznych po 13 rundach Jan-Krzysztof Duda był dopiero 25. i wtedy rozpoczął znakomity finisz, wygrywając siedem z ośmiu ostatnich partii 21-rundowego turnieju. W ostatniej partii Duda wygrał z rosyjskim arcymistrzem Władisławem Artemiewem (ros. Владислав михайлович артемьев, ang. Vladislav Artemiev).

Prowadzący po pierwszym dniu, reprezentant USA Levon Aronian (10 pkt. z 12 partii) w drugim dniu przegrał cztery z pięciu ostatnich pojedynków i ostatecznie z 14 pkt zajął piąte miejsce, za Rosjaninem Daniiłem Dubowem - 14,5.

Rywalizację w turnieju utrudniało zagrożenie rozprzestrzeniania się koronawirusa. Ostatniego dnia rywalizacja rozpoczęła się z godzinnym opóźnieniem, ponieważ u trzech uczestników turnieju na stadionie PGE Narodowy stwierdzono zakażenie koronawirusem. Jednym z zakażonych był m.in. Amerykanina Hikaru Nakamura, który zajmował po pierwszym dniu 13. miejsce z dorobkiem 8,5 pkt. W ostatniej rundzie doszło do pojedynku Jana-Krzysztofa Dudy z rówieśnikiem - młodym rosyjskim arcymistrzem Władisławem Artiemjewem (4). Dzięki wygranej tej partii nasz reprezentant mógł zagrać w finałowej dogrywce z francuskim arcymistrzem Maxime Vachier-Lagrave o tytuł Mistrza Świata.

4. Jan-Krzysztof Duda - Władisław Artiemjew

Jan-Krzysztof Duda - Władisław Artiemjew

Mistrzostwa Świata w Szachach Błyskawicznych, Warszawa 30 grudnia 2021, runda 21
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Sf3 Sf6 4. Sc3 Sbd7 5. Hc2 Ge7 6. Gf4 c6 7. e3 O-O 8. h3 b6 9. c:d5 c:d5 10. Gd3 Gb7 11. O-O Wc8 12. Wfc1 Se4 13. G:e4 d:e4 14. Sd2 Sf6 15. Ge5 Sd7 16. Gg3 Sf6 17. Hb3 Hd7 18. Ge5 Sd5 19. Sc:e4 Sb4 20. Wc3 Gd5 21. Hd1 diagram 5) 21…S:a2 (lepsze było 21…f6) 22. W:c8 W:c8 (lepsze 22…H:c8) 23. Hg4 g6 24. Sf6+ G:f6 25. G:f6 Sb4 26. e4 Gc6 27. Hf4 He8 28. W:a7 Hf8 29. Ge7 Sd3 30. He3 (diagram 6) 1-0.

5. Jan-Krzysztof Duda - Władisław Artiemjew, pozycja po 21. Hd1
6. Jan-Krzysztof Duda - Władisław Artiemjew, pozycja końcowa 1-0

W turnieju o mistrzostwo świata w szachach błyskawicznych kobiet zwyciężyła reprezentantka Kazachstanu Bibisara Assaubayeva - 14 pkt. z 17 partii, która wyprzedziła trzy reprezentantki Rosji: Aleksandrę Kosteniuk - 12,5, Walentinę GuninęPolinę Szuwałową - po 12. 17-letnia Bibisara Assaubayeva jest najmłodszą w historii mistrzynią świata w szachach błyskawicznych.

7. Jan-Krzysztof Duda, Maxime Vachier-Lagrave i Alireza Firouzja - zwycięzcy mistrzostw świata w szachach błyskawicznych, fot. Adam Nurkiewicz, chess24
8. 17-letni Nodirbek Abdusattorow z Uzbekistanu mistrzem świata w szachach szybkich, źródło: https://bit.ly/3BUZvyK

Z Polek najwyżej sklasyfikowane zostały: 18. Klaudia Kulon - 10,5 pkt. i 22. Monika Soćko - 10 pkt. Klaudia Kulon, aktualna mistrzyni Polski w szachach klasycznych, zwyciężyła w ostatniej partii z Aliną Kaszlinską, czołową zawodniczką rosyjską a prywatnie żoną arcymistrza Radosława Wojtaszka.

Mistrzostwa świata w szachach szybkich

W Warszawie tuż przed mistrzostwami świata w szachach błyskawicznych, 103 zawodniczki i 176 zawodników walczyło o mistrzostwo w szachach szybkich (turniej open 13-rundowy, turniej kobiet 11-rundowy). W kategorii open niespodziewanie triumfował 17-letni Nodirbek Abdusattorov z Uzbekistanu (jedyny, który pokonał na tym turnieju w szachach szybkich Magnusa Carlsena) i został najmłodszym mistrzem świata w szachach szybkich w historii (8). Jan-Krzysztof Duda zajął 5. miejsce.

Mistrzynią świata została Rosjanka Aleksandra Kostieniuk, wicemistrzynią reprezentantka Kazachstanu Bibisara Assaubajewa, a najlepsza z Polek, Oliwia Kiołbasa zajęła 29. miejsce.

9. Mistrzowie i mistrzynie świata w szachach szybkich i błyskawicznych,
od lewej Nodirbek Abdusattorow, Bibisara Assaubayeva, Maxime Vachier-Lagrave
i Aleksandra Kostieniuk, źródło: https://bit.ly/3M5e9bq

Całkowity fundusz nagród w Mistrzostwach Świata FIDE w szachach szybkich i błyskawicznych 2021 wynosił 1 milion dolarów.

Turniej w Warszawie rozegrany został pod patronatem honorowym Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. W trakcie mistrzostw świata w szachach szybkich i błyskawicznych, 28 grudnia obradował w Warszawie Kongres Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE) (10). Najwyższym organem FIDE jest Kongres (Generalne Zgromadzenie Delegatów), organizowany co roku. Był to już 3. Kongres organizowany w Polsce (poprzednie odbyły się w 1935 w Warszawie oraz w 2011 w Krakowie).

10. Kongers Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE, Warszawa 28.12.2021,
źródło: 92nd FIDE General Assembly: results and decisions|ChessBase 

Zgromadzenie Ogólne FIDE po raz pierwszy zostało zorganizowane w formacie hybrydowej. W Warszawie obecni byli: Prezydent FIDE Arkadij Dworkowicz (11) (w latach 2012-2018 wicepremier Federacji Rosyjskiej) i Zarząd, ale większość delegatów uczestniczyła w Kongresie online.

11. Arkadij Dworkowicz - Prezydent Międzynarodowej Federacji Szachowej od 2018 roku,
źródło: 92nd FIDE General Assembly: results and decisions|ChessBase

Polska będzie się ubiegać o organizację olimpiady szachowej w roku 2026, obchodzić będziemy wtedy stulecie powstania Polskiego Związku Szachowego (powołany został 11 kwietnia 1926 w Warszawie). W 1927 Polski Związek Szachowy został przyjęty w poczet członków Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE).

dr inż. Jan Sobótka