Planszówki małego konstruktora

Kiedy byłem małym chłopcem (hej! ?), marzyłem o tym, żeby pracować jako projektant w fabryce zabawek - nic więc dziwnego, że kiedy pojawiła się możliwość wizyty w tego rodzaju zakładzie i zobaczenia na własne oczy całego procesu produkcji, nie wahałem się ani chwili. Dziś dzielę się tym wyjątkowym doświadczeniem na łamach "Młodego Technika".

ALEXANDER to jeden z najbardziej znanych w Polsce producentów gier i zestawów kreatywnych. Miałem już okazję poznać kilka produktów tej firmy - w tym modeli konstrukcyjnych (ze zrozumiałych względów najbardziej interesujących powodów zawodowych). Główną siedzibą zakładu jest Chwaszczyno - niewielka miejscowość na Pomorzu, nieopodal Gdyni. Przy oddalonej od centrum miejscowości ulicy Telewizyjnej znajduje się biurowiec oraz przylegająca do niego większość hal produkcyjnych i magazynowych [1]. Ta rodzima i rodzinna firma od 47 lat od podstaw produkuje własne zabawki, zestawy konstrukcyjne, gry planszowe i edukacyjne, ale także losowe, sprawnościowe, karciane i łamigłówki - nie tylko dla dzieci - także dla dorosłych i seniorów! Szczyci się tym, że niemal wszystkie elementy włas-nych gier i zestawów są wykonywane na miejscu.

POMYSŁ na dobry produkt, który ma uczyć i bawić, trzeba najpierw znaleźć - ale także i odpowiednio opracować. Na miejscu zajmują się tym firmowe projektantki i projektanci [2]. Ponieważ rodzajów wyrobów jest wiele, a każdy z nich ma swoją specyfikę (inaczej projektuje się grafiki użytkowe, inaczej modele metalowe, inaczej gry, inaczej zestawy kreatywne czy sprawnościowe), dlatego też i tu są różne specjalizacje. Jak w większości nowoczesnych biur projektowych, obsługa programów 3D jest tu standardem. Mając wybór z wielu wcześniej opracowanych i przetestowanych akcesoriów, tworzy się tu także zestawy na specjalne zamówienie poszczególnych zleceniodawców - może więc kiedyś i na Twoje, droga Czytelniczko/drogi Czytelniku?...

2. Projektowanie, czyli obrazowanie pomysłu
- tu chyba najbardziej technika wiąże naukę ze sztuką!
(mp - materiały producenta)

OPRZYRZĄDOWANIE to bodaj najbardziej skomplikowana, a przy tym absolutnie niezbędna część pracy, pozwalającej przekuć (niekiedy wręcz dosłownie) projekt w gotowy wyrób. Stare majsterskie przysłowie mówi: "Poznasz fachowca po narzędziach jego!" - przyznaję, że to właśnie narzędziownia zrobiła na mnie największe wrażenie podczas zwiedzania zakładu. Tu, z zegarmistrzowską precyzją, najlepsi fachowcy tworzą między innymi formy wtryskowe, sztance i wiele innych elementów linii produkcyjnych [3]. Profesjonalne urządzenia, ale co jeszcze ważniejsze, doświadczeni specjaliści przy okazji pomagają tworzyć także narzędzia do produkcji między innymi dla przemysłu samochodowego.

3. Doskonała narzędziownia to nie tylko numerycznie sterowane obrabiarki, ale przede wszystkim doświadczeni fachowcy i zegarmistrzowska precyzja ich pracy (PD)

4. Tłocznia elementów metalowych - tu do zestawów serii Młody Konstruktor (mp)

6. By krawędzie metalowych elementów nie kaleczyły rąk młodych budowniczych, przed malowaniem są poddane uszlachetnianiu w wygładzarkach wibracyjnych (mp)

PRODUKCJA tylu różnych asortymentów elementów, składających się na końcowy wyrób, z oczywistych względów nie może odbywać się w jednej hali - osobne więc pomieszczenia stanowią drukarnie (offsetowa, sitodrukowa, tampondrukowa), introligatornia, szwalnia, stolarnia [8] czy lakiernia. Inne pomieszczenia zajmują linie do produkcji elementów metalowych [4–5], inne do plastikowych [6] oraz wypalanych laserowo [7], jeszcze inne przeznaczone są na konfekcjonowanie i pakowanie zestawów. Każdy z wymienionych wyżej rodzajów produkcji musi mieć też swoją doświadczoną, a przy tym ściśle współdziałającą z pozostałymi działami, załogę.

6. Elementy plastikowe są wykonywane w jednej z wielu automatycznych wtryskarek, często uzupełnionych o dodatkowe usprawnienia (PD)

7. Do produkcji zestawów zawierających elementy z drewna i sklejki wycinane laserowo wykorzystuje się tu kilkanaście ploterów CNC różnych producentów i wielkości (mp)

8. Części drewniane (m.in. do zestawów Młody Konstruktor Junior) powstają także w stolarni - automatycznie lub spod ręki firmowych fachowców (mp)

PRZED DROGĄ DO FINALNEGO ODBIORCY złożone zestawy trafiają do wielkiej hali - magazynu produktów gotowych [9] - tylko pojedyncze lądują na półkach firmowej wzorcowni [10]. Ponieważ zakład prowadzi zarówno sprzedaż hurtową, jak i wysyłkowy sklep detaliczny, skuteczna koordynacja zamówień i produkcji jest odrębną sztuką kolejnej firmowej ekipy.

9. Spakowane w pudełka zestawy trafiają do magazynu wyrobów gotowych - wielkiej hali wysokiego składowania.

10. Osobne, niemałe biuro, zajmuje wzorcownia - tu można obejrzeć najbardziej popularne wyroby firmy - w tym najmilsze młodym technikom zestawy konstrukcyjne.

Zdjęcia z archiwum autora oraz materiałów producenta

Paweł Dejnak