44. Olimpiada Szachowa

Olimpiady szachowe organizowane są przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE) w cyklu dwuletnim od 1927 roku. W turnieju uczestniczą reprezentacje narodowe, nominowane przez narodowe związki szachowe zrzeszone w FIDE. Tegoroczna, 44. Olimpiada Szachowa miała odbyć się w Rosji, ale w związku z agresją zbrojną tego kraju na Ukrainę została przeniesiona do indyjskiego Madrasu (w 2000 roku zmieniono nazwę miasta w języku angielskim z Madras na Chennai, a w języku hindi z Madras na Ćennaj). Polki zajęły szóste miejsce, po porażce w ostatniej rundzie z najlepszą w turnieju Ukrainą 1:3, a Polacy, dzięki zwycięstwu z Turcją 2,5:1,5, uplasowali się na dziewiątym miejscu (1). Gospodarzem następnej 45. Olimpiady Szachowej w 2024 roku będzie Budapeszt.

44. Olimpiada Szachowa rozegrana została w dniach 28.07–10.08.2022. W najważniejszej drużynowej imprezie szachowej zabrakło silnych ekip Rosji i Chin. Nieobecność Rosjan, a także Białorusinów to efekt zawieszenia reprezentacji tych krajów w rozgrywkach pod patronatem FIDE w następstwie inwazji militarnej na Ukrainę. Absencja broniących tytułów w obydwu kategoriach Chin tłumaczy się restrykcjami wyjazdowymi w tym kraju w związku z pandemią covid-19, a także przyczynami politycznymi, których podłożem są konflikty z Indiami.

Sala gry 44. Olimpiady Szachowej, źródło: https://twitter.com/lukaszturlej

W rozgrywkach kwalifikowanych było 188 drużyn w turnieju open oraz 162 kobiet (2). W sekcji Open wystąpiło w sumie 187 zespołów, wśród których trzy najsilniejsze drużyny to USA, Indie-1 oraz Norwegia. Liczba drużyn uczestniczących w olimpiadzie, zarówno w turnieju open, jak i kobiet, zmniejszyła się o jedną, ponieważ z rozgrywek w ostatniej chwili wycofała się ekipa Pakistanu, choć ich drużyna dotarła już do Mahabalipuram, gdzie rozgrywana była 44. Olimpiada Szachowa (3).

3. Drużyna Pakistanu na lotnisku Amritsar w oczekiwaniu na lot do Chennai,
fot. Amer Karim/Facebook

W komunikacie prasowym Ministerstwo Spraw Zagranicznych Pakistanu skrytykowało Indie za "decyzję o upolitycznieniu tego prestiżowego międzynarodowego wydarzenia sportowego poprzez poprowadzenie sztafety ze zniczem olimpijskim przez Kaszmir". W odpowiedzi na ten komunikat rzecznik Indyjskiego Ministerstwa Spraw Zewnętrznych skrytykował Pakistan za "upolitycznienie tego prestiżowego międzynarodowego wydarzenia". W ciągu ostatnich ośmiu dekad terytorium Kaszmiru jest punktem zapalnym między dwoma sąsiadującymi ze sobą krajami i było już powodem trzech dużych wojen oraz kilku potyczek zbrojnych. W 44. Olimpiadzie Szachowej wystąpiły po 3 drużyny Indii, zarówno w turnieju open, jak i kobiet.

Zawodnicy i zawodniczki grali tempem czasowym 90 minut na wykonanie pierwszych 40 posunięć w partii, następnie z dodatkowymi 30 minutami na dokończenie partii. Dodatkowo zawodnicy i zawodniczki od 40. ruchu otrzymywali po 30 sekund za każdy ruch.

Turniej Kobiet

W składzie polskiej drużyny obok Aliny Kaszlinskiej i Moniki Soćko znalazły się trzy młode zawodniczki: Oliwia Kiołbasa, Maria Malicka i tegoroczna mistrzyni kraju Michalina Rudzińska. Na pierwszej szachownicy wystąpiła Alina Kaszlinska, reprezentująca poprzednio Rosję, obecnie 13. szachistka świata, która jest żoną arcymistrza Radosława Wojtaszka, otrzymała polskie obywatelstwo i zgodę FIDE na występy w biało-czerwonych barwach. Polskie zawodniczki wspaniale zaprezentowały się na olimpiadzie i zajęły 6. miejsce w końcowej klasyfikacji. Polki przez cały turniej znajdowały się w ścisłej czołówce zawodów, a po 9 rundach zajmowały 1. lokatę.

W decydującym o medalu meczu ostatniej rundy Polki miały za przeciwniczki wyżej klasyfikowane szachistki z Ukrainy. Remisami zakończyły się pojedynki Moniki Soćko z Anną Muzychuk i Marii Malickiej z Nataliyą Buksą. Przegrały swoje partie Alina Kaszlinska z klasyfikowaną na siódmym miejscu w rankingu FIDE, byłą mistrzynią świata Mariyą Muzychuk na pierwszej szachownicy oraz świetnie grająca w całym turnieju Oliwia Kiołbasa z byłą mistrzynią świata Anną Usheniną na trzeciej.

22-letnia Oliwia Kiołbasa wystąpiła we wszystkich 11 meczach drużyny, wygrała dziewięć pierwszych partii, zgromadziła 9,5 w 11 rundach i wywalczyła złoty medal na trzeciej szachownicy (4). 19-letnia Maria Malicka, występująca na czwartej szachownicy, uzyskała 7 pkt. z dziewięciu partii i zdobyła srebrny medal.

4. Oliwia Kiołbasa, źródło: https://bit.ly/3cj8YaV

Skład reprezentacji kobiecej Polski:

Alina Kaszlinska (KS Gwiazda Bydgoszcz)
Monika Soćko (KSz Hetman Katowice)
Maria Malicka (UKS Czternastka Warszawa)
Oliwia Kiołbasa (KS Gwiazda Bydgoszcz)
Michalina Rudzińska (Strzelec Strzelce Opolskie) Trener i kapitan: Marcin Dziuba, drugi trener: Paweł Czarnota.

Na podium rywalizacji kobiet, obok zwycięskiej Ukrainy, stanęły reprezentacje Gruzji - po 18 pkt. oraz Indii - 17 (5).

5. Reprezentacja Ukrainy na najwyższym podium 44. Olimpiady Szachowej,
źródło: https://bit.ly/3KiRasW

Skład zwycięskiej drużyny Ukrainy:

GM Mariya Muzychuk
GM Anna Muzychuk
GM Anna Ushenina
IM Nataliya Buksa
IM Yuliia Osmak

Wyniki indywidualne polskiej reprezentacji w turnieju kobiet:

Alina Kaszlinska 5/10 (+2=6-2) -12,7 ELO
Monika Soćko 5/9 (+3=4-2) -3,4 ELO
Oliwia Kiołbasa 9,5/11 (+9=1-1) +26,3 ELO
Maria Malicka 7/9 (+5=4-0) +21 ELO
Michalina Rudzińska 3,5/5 (+3=1-1) +2,2 ELO Oliwia Kiołbasa zdobyła złoty medal na III szachownicy oraz Maria Malicka - srebrny medal na IV szachownicy.

Turniej open

W turnieju open triumfowała reprezentacja Uzbekistanu przed Armenią - po 19 i Indiami-2 - 18 (6). Złoty medal olimpijski zdobyła reprezentacja Uzbekistanu - jedna z najmłodszych drużyn występujących na olimpiadzie (14. numer startowy - ustalony według rankingu, średnia wieku około 18 lat). Młodym uzbeckim zespołem przewodził 17-letni Nodirbek Abdusattorov, który w końcu grudnia 2021 roku zwyciężył w, organizowanych w Warszawie, mistrzostwach świata w szachach szybkich. Dzięki temu zdetronizował Magnusa Carlsena jako mistrza świata w szachach szybkich i został najmłodszym mistrzem świata w historii.

6. Reprezentacja Uzbekistanu na najwyższym podium 44. Olimpiady Szachowej,
źródło: https://bit.ly/3pKe9Ug

Nodirbek Abdusattorov był jednym z najmłodszych graczy, którzy kiedykolwiek osiągnęli tytuł arcymistrza, w wieku 13 lat, 1 miesiąca i 11 dni. Młoda uzbecka gwiazda spisała się znakomicie w Chennai, odnosząc 7 zwycięstw (pięć z rzędu), 3 remisy i tylko jedną porażkę. Pozostali zawodnicy w zwycięskiej drużynie to 20-letni Nodirbek Yakubboev, 16-letni Javokhir Sindarov, 20-letni Shamsiddin Vokhidov i 27-letni Jahongir Vakhidov. To ogromne osiągnięcie młodych uzbeckich talentów zbiegło się z potwierdzeniem, że 46. Olimpiada Szachowa w 2026 roku rozegrana zostanie w Taszkiencie.

W męskiej reprezentacji Polski świetnie spisał się grający kapitan zespołu Mateusz Bartel. W turnieju zgromadził 8,5 pkt. z 10 partii i zdobył złoty medal na piątej szachownicy.

W pierwszej fazie turnieju w drużynie występował najlepszy polski arcymistrz Jan-Krzysztof Duda (MKS MOS Wieliczka, 2,5 pkt. z 5 partii). W ostatnich czterech meczach Polacy raz zremisowali i trzykrotnie wygrali i zakończyli turniej na dziewiątym miejscu.

Skład męskiej reprezentacji Polski:

Jan-Krzysztof Duda (MKS MOS Wieliczka)
Radosław Wojtaszek (KS Gwiazda Bydgoszcz)
Kacper Piorun (KSz Stilon Gorzów Wielkopolski)
Wojciech Moranda (Wieża Pęgów)
Mateusz Bartel (KSz Polonia Wrocław) Trener i kapitan: Bartosz Soćko, drugi trener: Kamil Mitoń. Kierownik ekipy: Maciej Cybulski.

Dużym rozczarowaniem był wynik zdecydowanie najsilniejszej pod względem rankingu reprezentacji USA, która zajęła dopiero piąte miejsce. Największym przegranym wśród faworytów była reprezentacja Norwegii, która zajęła dopiero 59. miejsce. Występujący w drużynie Norwegii mistrz świata Magnus Carlsen uzyskał 7,5 z 9 partii na pierwszej szachownicy, ale pozostali zawodnicy zagrali znacznie poniżej przewidywanych oczekiwań. Bardzo dobrze wypadła drużyna Mołdawii (6. miejsce), która była rozstawiona z numerem 48.

Wyniki indywidualne polskiej reprezentacji w turnieju open:

Jan-Krzysztof Duda 2,5/5 (+1=3-1) -9,1 ELO
Radosław Wojtaszek 5,5/10 (+3=5-2) -14,8 ELO
Kacper Piorun 7/10 (+5=4-1) +3,4 ELO
Wojciech Moranda 3,5/9 (+1=5-3) -27,4 ELO
Mateusz Bartel 8,5/10 (+7=3-0) +19,9 ELO
Złoty medal na V szachownicy (rezerwowej) zdobył kapitan Mateusz Bartel

Rosjanin Arkadij Dworkowicz ponownie wybrany na prezydenta Międzynarodowej Federacji Szachowej

Podczas kongresu FIDE odbywającego się w Madrasie (Ćennaj) w Indiach Dworkowicz został poparty przez 157 ze 179 federacji krajowych - ogłosił szef komisji wyborczej FIDE Roberto Rivello. Głównym konkurentem Rosjanina był Ukrainiec Andrij Baryszpolec, który otrzymał 16 głosów. Pięciu delegatów wstrzymało się od głosu, a jeden głos był nieważny.

Rosjanin Arkadij Dworkowicz, który był wicepremierem Rosji w latach 2012-2018, pełni funkcję prezydenta Międzynarodowej Federacji Szachowej od 2018 roku. W marcu br. Dworkowicz skrytykował rosyjską inwazję na Ukrainę.

7. Arkadij Dworkowicz - prezydent Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE),
fot. PAP/EPA/ABEDIN TAHERKENAREH

Zadowolenie z wyboru Dworkowicza na drugą kadencję wyraził rzecznik Kremla Dmitrij Pieskow. - Wybór szefa FIDE jest bardzo ważny, to wydarzenie globalne i oczywiście kibicowaliśmy Dworkowiczowi, obywatelowi Rosji - powiedział Pieskow rosyjskiej agencji prasowej RIA Nowosti.

Na wiceprezydenta FIDE został wybrany arcymistrz szachowy z Indii - były wielokrotny mistrz świata Viswanathan Anand.

dr inż. Jan Sobótka
– nauczyciel akademicki,
licencjonowany instruktor
i sędzia szachowy