Turniej Kandydatów do tytułu Mistrza Świata
Turniej Kandydatów nazywany również Turniejem Pretendentów, to turniej szachowy organizowany przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE) w celu wyłonienia pretendenta do tytułu Mistrza Świata w szachach. W turnieju tym uczestniczyć będzie 8 zawodników. Rozegrany zostanie systemem dwukołowym na dystansie 14 partii w dniach od 16 czerwca do 5 lipca 2022 w Madrycie. Zwycięzca turnieju rozegra mecz o mistrzostwo świata w szachach z Magnusem Carlsenem w roku 2023.
Turniej Kandydatów do tytułu Mistrza Świata
Magnus Carlsen (1) zdobył swój tytuł w 2013 roku, kiedy to najpierw zwyciężył w turnieju pretendentów, a następnie w meczu mistrzowskim pokonał Viswanathana Ananda z Indii wynikiem 6½:3½. Rok później w meczu rewanżowym Carlsen obronił tytuł wygrywając 6½:4½. W 2016 roku obronił tytuł po raz kolejny, pokonując po dogrywce Siergieja Karjakina 9:7. W 2018 po raz trzeci obronił tytuł, pokonując po dogrywce Fabiano Caruanę 9:6.
W dniach 26 listopada - 10 grudnia 2021 roku w Dubaju Carlsen obronił po raz czwarty tytuł, pokonując Rosjanina Jana Niepomniaszczija (ros. Ян Алекса́ндрович Непо́мнящий, ang. Ian Nepomniachtchi) w stosunku 7½ do 3½ (2).
21 marca 2022 roku Komisja Etyki i Dyscypliny Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE) zdyskwalifikowała na pół roku Siergieja Karjakina za jego publiczne wypowiedzi popierające inwazję Rosji na Ukrainę. Karjakin urodził się na Krymie, w Symferopolu. W 2009 roku zrzekł się ukraińskiego obywatelstwa, by przyjąć rosyjskie. Czuje się bardziej Rosjaninem niż Ukraińcem, przeniósł się do Moskwy i jest zwolennikiem działań Władimira Putina.
W dniu 6 maja 2022 Komisji Etyki i Dyscypliny FIDE odrzuciła odwołanie rosyjskiego arcymistrza od jego dyskwalifikacji. Karjakinowi przysługuje jeszcze prawo zaskarżenia decyzji do Sportowego Sądu Arbitrażowego. Sportowy Sąd Arbitrażowy, zwany także Trybunałem Arbitrażowym do spraw Sportu, (ang. CAS, Court of Arbitration for Sport, franc. TAS, Tribunal Arbitral du Sport) - międzynarodowy sąd arbitrażowy, powołany 30 czerwca 1984, jako najwyższa instancja rozstrzygania sporów w dziedzinie sportu. Jego główna siedziba znajduje się w Lozannie (Szwajcaria).
Wszystko wskazuje jednak na to, że Karjakin nie wystąpi m.in. w tegorocznym turnieju kandydatów. Najprawdopodobniej zamiast Karjakina w turnieju zagra reprezentant Chin Ding Liren - zawodnik z najwyższym rankingiem FIDE, który od lat należy do światowej czołówki, a możliwość kwalifikacji do turnieju kandydatów zabrała mu pandemia. Uważam, że Ding jest najlepszym graczem, którego nie ma jeszcze na liście startowej - powiedział w wywiadzie na kanale chess24 mistrz świata Magnus Carlsen.
Turniej rozegrany będzie w tempie 100 minut na 40 posunięć, 50 minut na następne 20 posunięć i 15 minut dodawanych po 60. posunięciu. Ponadto, po każdym posunięciu gracze otrzymają dodatkowe 30 sekund. W przypadku dwóch lub więcej graczy z taką samą ilością punktów, ich miejsca ustalane są przez punktację pomocniczą składającą się z Systemu Sonnenborna-Bergera, ilości wygranych partii i rezultatów partii między graczami z tą samą ilością punktów. Pula nagród turnieju kandydatów to 500 000 euro.
w finale Pucharu Świata 2021, źródło: https://bit.ly/3GU3iiA
Wśród zawodników, którzy wywalczyli awans, pierwszy raz w historii znalazł się Polak - Jan-Krzysztof Duda. W finale Pucharu Świata 2021 pokonał Siergieja Karjakina, a wcześniej w półfinale mistrza świata Magnusa Carlsena.
Oprócz Polaka w imprezie wystąpią: Rosjanin Jan Niepomniaszczij, Azer Teymur Rəcəbov (ang. Teimour Radjabov), Włoch reprezentujący Stany Zjednoczone Fabiano Caruana, Japończyk z amerykańskim paszportem Hikaru Nakamura, Francuz o irańskich korzeniach - najmłodszy w stawce Alireza Firouzja i Węgier Richard Rapport.
Azerski arcymistrz Teymur Rəcəbov ma zaproszenie imienne na Turniej Kandydatów. Powodem tej decyzji FIDE jest to, że Rəcəbov w 2020 roku zrezygnował z przysługującego mu miejsca w turnieju kandydatów z powodu obawy przed koronawirusem. Wtedy jego miejsce zajął Maxime Vachier-Lagrave (ostatecznie Francuz zajął 2 miejsce).
Międzynarodowa Federacja Szachowa (FIDE) poinformowała, że losowanie turnieju kandydatów odbyło się w Abu Zabi i Polak zagra z numerem 1.
W 1 rundzie, 17 czerwca 2022 zagrają:
Jan-Krzysztof Duda - Richárd Rapport
Ding Liren - Jan Niepomniaszczij
Fabiano Caruana - Hikaru Nakamura
Teymur Rəcəbov - Alireza Firouzja
Arcymistrz z Wieliczki rozpocznie turniej kandydatów pojedynkiem białymi z rozstawionym z numerem 8. Węgrem Richardem Rapportem. W następnym dniu również białymi zmierzy się z reprezentantem Chin Dingiem Lirenem.
Turniej Kandydatek do tytułu Mistrzyni Świata
W ostatnim kwartale 2022 roku rozegrany zostanie turniej kandydatek do tytułu Mistrzyni Świata w szachach, którego zwyciężczyni rozegra mecz z obrończynią tytułu - reprezentantką Chin Ju Wenjun (4).
źródło: Andreas Kontokanis z Piraeus, Grecja
Ostatni mecz o tytuł Mistrzyni Świata został rozegrany w 2020 roku i został podzielony na dwie części, których gospodarzami były kraje zawodniczek - mistrzyni świata Ju Wenjun i pretendentki Aleksandry Goriaczkiny. Pierwszy etap rozegrany został w Szanghaju w Chinach, a drugi we Władywostoku w Rosji. Po dwunastu rundach w szachach klasycznych był remis 6:6 a dopiero w dogrywce Ju Wenjun pokonała Goriaczkinę (2.5:1.5) i obroniła tytuł mistrzyni świata (5).
w szachach w 2020 roku, źródło: https://bit.ly/3GOHRiA
Zawodniczki rosyjskie grać będą pod flagą Międzynarodowej Federacji Szachowej FIDE. Międzynarodowa Federacja Szachowa ogłosiła odwołanie wszystkich zawodów szachowych na terenie Rosji i Białorusi oraz udziału rosyjskich i białoruskich drużyn we wszystkich oficjalnych imprezach FIDE. Arcymistrzowie rosyjscy i białoruscy będą mogli brać udział indywidualnie w poszczególnych turniejach FIDE, mając status neutralny - bez symboli narodowych.
Najsilniej grającą obecnie w szachy kobietą (aktualny ranking FIDE 2650) jest czterokrotna mistrzyni świata Chinka Hou Yifan (ur. 27 lutego 1994) (6). Po raz pierwszy mistrzynią świata została w 2010 r., mając zaledwie szesnaście lat! W 2017 roku Hou Yifan praktycznie wycofała się z kobiecych szachów, w których tak naprawdę zdobyła już wszystko. Pomimo ogromnej pracy nad szachami nie zapomniała o nauce. Po ukończeniu z pierwszą lokatą studiów na Uniwersytecie Pekińskim na wydziale stosunków międzynarodowych w 2018 roku przeniosła się do Wielkiej Brytanii i rozpoczęła studia magisterskie na kierunku Public Policy na Uniwersytecie w Oxford. W 2020 roku w wieku 26 lat otrzymała tytuł profesora w Szkole Wychowania Fizycznego na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu w Shenzhen (12-milionowe chińskie miasto graniczące z Hongkongiem). Jest najmłodszą osobą, która kiedykolwiek uzyskała tytuł profesora na tym Uniwersytecie.
źródło: https://bit.ly/3Q5KnFI
dr inż. Jan Sobótka
- nauczyciel akademicki,
licencjonowany instruktor
i sędzia szachowy
